Gava biharê pala xwe da havînê û xizîranê kelegerma xwe ya derengmayî nîşan me dide, rojên TUYAPa Amedê yên têr kurdî, standên mişt “Ehmedê Xanî” û panelên li ser wêje û gotinê…

Gelek nivîskar, li ber standên weşanxaneyên xwe, wekî aşvanê harvanê xwe daye aşî, bi dilekî xweş, çav çirûsk çirûsk xwendevanê/a ku ber standê ve tê û radihêje pirtûkê dinêre… (Jixwe heke ew pirtûka bê rahiştin ya wî/wê be hingê wekî nêçîrvanê seyda xwe kirî, şa dibe)

Çend panel li ser Ehmedê Xanî û “deryaya ramanên” wî ya kûr hatin lidarxistin.

Hinan “Xanî” li bane gerdûnê, heta hinekan li bane gerûnê jî jê re cih nedîtin û xwestin wî û ramana wî bi xwendevanan bidin zanîn û serwextkirin.

Ehmedê Xanî, xwedan serdema hêj “netewetî” ji malzaroka diya xwe nebûbû cenî, alaya kurdayetiyê bilind hildaye û xwestiye kurd di cîhanê de xwedan şeref û azad bin.

Xuya ye, gava xanî dibêje, “kurd ne esl û binyad in” balê dikêşe ser têgihîştin û nêzîktêdayîneke hemberî gelê kurd û bersiva “hinek kesan” dide.

Ehmedê Xanî, di nêrîna xwe de “li bal riya aqilî” cihê xwe girtiye û xwestiye kurd vê rê bidin ber xwe da ku pê serfiraz bibin.

Xanî, bi nêrîneke diyalektîk xema “azadiya xelkekê” wekî pêwîstiya sereke dîtiye û ji bo wê “manîfestoya azadiyê” dariştiye.

…

Xanî, hêjayî gotinê ye ku dema xwe, pêşiya xwe gelekî baş “analîz” kiriye û ji bo dema bê rê û rênima pêşkêş kiriye û bala kurdan kişandiye ku “giyayê hewşê yê tal” li ber xwe şirîn bikin û bi lihevgirtinê vê tacîdar bikin.

…

Ji lew re, divê em bi diyalektîka “aqilê” Xanî têbigihêjin û ne wekî “bila hema di dîrokê de navdarekî me jî hebe” an jî bi nêrîna “mirîperestiya zindîkuj” xwe tenê bi “xweziya xwe bi wî (wan ên pêşî û pêşengên me) bînin” û mesele wekî “namûsa dîrokê” binirxînin.

Na…

Ne Xanî pêdivî bi tiştekî wisa heye, ne jî çi kurdekî. Mesele, ev e ku em bikaribin aqilekî diyalektîk di navbera xwe û Xanî de deynin û wî û bîr û hizra wî fêm bikin.

Xanî nimûneya “hebûna aqilê me yê kulturî û dîrokî” yê duh e, di heman demê de, Xanî di “jêrhişa me ya çandî” de pêpelinga herî bingehîn e. Tovê hebûna me reşandiye.

…

Ji ber hindê jî, gava em Xanî dinirxînin û dixwînin, diviya em wî di roja xwe de, yanî îro û bi hizra îro binirxînin.

…

Em hinekî pêdetir biçin, heke Xanî îro jiyaba dê çi bikira?

Vê pirsê çend caran bipirsin û piştre careke din hemû ber û berhemên Xanî (Nûbara Biçûkan, Mem û Zîn û Eqîda Îmanê) ji sertapê bixwînin.

…

Min bersiva vê pirsê ji zû ve li bal xwe peyda kiriye; jib o meraqa we bêjim, ji kerema xwe li Ehmedê Xanî yê di romana Neynika Dilî binêrin!...

Ehmedê min; jib o azadî û serxwebûna kurdan berê xwe daye çiyê û li wê derê di encama komployekê de ruhê xwe teslîmê Xwedê kiriye. Xaniyê min ê îro azadîxwaz e, manîfesto û Mem û Zîna wî jî ajandaya berggewr e…

Nizanim, Ehmedê Xaniyê we heke niha bijiyaya dê li kî dera vê jiyan û têkoşînê bûya?!

Vê diyalektîkê serederîyê pê bikin…

…

Bi hêviyên xweş!...