Adıyaman'da köylüler kışa hazırlanıyor

ADIYAMAN - Kış ayı ile birlikte soğuk havalar kendini iyiden iyiye hissettirmeye başlarken, özellikle bölge il ve ilçelerine bağlı köylerde kar yağışı 2-3 metreyi aşıyor. Ulaşıma kapanan yollar ise hayatı olumsuz yönde etkiliyor. Adıyaman kent merkezine 35 kilometre uzaklıkta bulunan ve yaklaşık yüz haneden oluşan Yazıbaşı (Azikan) köyünde kış aylarında 2 metreyi bulan kar yağışı yaşamı durma noktasına getirirken, köylüler kış hazırlığı nedeniyle hummalı bir çalışma içerisine giriyor. Köyde, kış boyunca yapılan en önemli işlerden biri de "dam loğlamak" Kara taş denilen bir taş cinsi ile oluşturulan silindir ile toprak damların akmaması için toprağın sıkıştırılması işlemi tüm kış devam ediyor. Kent merkezinden alınan çay, şeker gibi ihtiyaçlar da stoklanırken, yaz boyunca tarla ve bahçelerden toplanarak kurutulan sebze ve meyveler "meğzana" adı verilen ve kiler görevi gören bölümlere yerleştirilmeye başlandı. Öte yandan hayvan besleyiciliği de yapan köylüler, dağlardan topladıkları ve "döz" diye adlandırdıkları ince ağaç dallarını da katır ve eşeksırtına yükleyerek ahırlara dolduruyor. 

'Kışın köylerde yaşam zor'

Kışın gelmesi ile birlikte çetin bir yaşamın kendilerini beklediğini belirten köy sakinlerinden Zeynep Pekyıldız, kışın sıcak kalabilmek için tonlarca odun kırmak zorunda kaldığını ifade etti. Ayrıca hayvan beslediklerini ve kar koşullarında kendileri için oldukça zor bir iş olduğunu kaydeden Pekyıldız, "İnekleri sağıyoruz. Sütten peynir ve yoğurt yapıyoruz. Yiyecek sıkıntısı pek yaşanmıyor ancak giyim ve benzeri ihtiyaçları karşılamakta zorlanıyoruz" dedi. Nazife Sekmen ise, köyde sağlık ocağı ya da hastane olmadığı için zorlandıklarını ifade ederek, köylerde yaşamın zor olduğunu ancak tüm zorluklara rağmen köy yaşamının güzel olduğunu söyledi. Kışın kar yağışının günlerce devam ettiğini ve karın 2 metreyi bulduğunu aktaran Sekmen, "Evden çıkamıyoruz. Kar yağmadan önce stokladığımız yiyecekler ile kışı geçiriyoruz. Yazın çalışmayan kış boyunca burada yaşayamaz" diye belirtti.

Kış boyunca tütün ayıklıyorlar

Yaz boyunca durmadan çalışan köylülerin temel geçim kaynağı ise tütün. Bakımı bir hayli zor olan tütünün, pazara hazır hale getirilmesi minimum 10 aylık bir zaman gerektiriyor. Yazıbaşı köyü sakinlerinden Hüseyin Alper, Haziran ayında toprağa tohum atma ile başlayan işlemin daha sonra üç günde bir çapalama ve toprağı sulama ile devam ettiğini belirterek, olgunlaşan tütün yapraklarının Eylül ayı başında toplanarak çuvaldız yardımı ile iplere geçirildiğini söyledi. "İplere geçirdiğimiz yaprakları evin önünde ya da damda hazırladığımız ve adına qam dediğimiz ahşap bölmelere asıyoruz. Burada iki ay boyunca kurutmaya bırakıyoruz. Kasım yağmurları ile birlikte nemlenmeye başlayınca da yaprakları qamdan indiriyoruz" diyen Alper, topladıkları yaprakları kış boyunca boy ve renk sırasına göre ayırdıklarını ve kürsü adını verdikleri dizme yöntemiyle pazara hazır hale getirdiklerini kaydetti. Kış ayının bitmesi ve karların kalkması ile birlikte tütünleri sattıklarını söyleyen Alper, tütün ile uğraşmanın oldukça yorucu olduğunu ve emeklerinin karşılığını da tam olarak alamadıklarını kaydetti. 

ZEYNEP KURİŞ