Önceki yazılarımda seri halinde dile getirmeye çalıştığım ilimiz eğitim sorunları, problemin herkes tarafından bilinen, dile getirilmeyen ve çözüm için çaba sarf edilmeyen yönünü teşkil eder. Artık kangrenleşen bu problemin hemen herkes farkındadır. Yalnız farkında olmak yeterli mi? Değildir elbette. Evvela problemleri dile getirmek, onu çeşitli platformlarda tartışmaya açmak, çözüm önerilerini sunmak ve uygun çözümleri uygulamak gerekir. Daha önce bu alanda yapılan çalışmalardan ve eğitim şuralarından sonuç alınamamıştır. Lakin bu çalışmaların yapılması bile, sorunun teşhisi açısından dikkate değerdir.

Probleme, öğretmen-öğrenci-idareci-veli zaviyesinden bakmaya gayret gösterdim. Yalnız sorun sadece bunlardan müteşekkil değildir. İlimizde önemi haiz bir başka problem de vekil öğretmenlik ve ek ders karşılığı öğretmenlik uygulamasıdır. Bu sadece memleketimize has bir durum değildir. Ülkemizin muhtelif illerinde bu uygulama mevcut. Yalnız ilimizde had safhadadır. Bu uygulama öğretmen açığını biraz olsun kapatmak için başvurulan bir yöntemdir. Yalnız çözüm olarak görülen bu uygulama başlı başına bir sorundur. Neden sorun olduğunu ise herkes bilmektedir. Daha önce Gölge arkadaşımız, yine bu sitede, bu sorunu, en ince ayrıntısına kadar işlemiştir. Bunun üzerinde fazla durmayıp daha önce dillendirmeye çalıştığım problemlere çözüm önerilerimi sunmaya çalışacağım.

Seri halinde dile getirmeye çalıştığım ilimiz eğitim problemine, okuyucularımız da yoğun ilgi göstermiş ve farklı mahiyette yorumlar eklemişlerdir. Çok azı çözüme yönelik olan bu yorumların büyük kısmı şahsi kalmış, fikirlerim değil, şahsım eleştirilmiştir.

Hakkâri"nin eğitim problemine çözüm önerilerimi şu şekilde ve özet mahiyetinde sıralayabilirim:

1.      Öğretmen sirkülâsyonu yavaşlatılmalı, rotasyon sistemi daha etkin hale getirilmelidir. Öğretmen çekmeyen illere yeni atamalardan ziyade rotasyonla (deneyimli) öğretmen getirilmelidir.

2.      Zorunlu hizmet süresi uzatılmalı, en az 5 yıla çıkarılmalıdır.

3.      İl içi atama süresi 2 yıldan 4 yıla çıkarılmalıdır. Geçici görevlendirmeler daha esaslı kurallara bağlanmalıdır. Böylece öğrenciler daha az öğretmen değiştirmiş olacaklardır.

4.      Okul yönetiminde yabancı öğretmen ağırlığına yer verilmeli, yerli öğretmenler daha çok öğretim kadrosuna kaydırılmalıdır. Böylece resmi iş ve işlemler daha çok işlerlik kazanacak, hatır-gönül ilişkileri zayıflayacaktır.

5.      Eğitimde veli etkisi arttırılmalı, veliler okula çekilmeli, veli-öğretmen-öğrenci üçgeni işler hale getirilmelidir. Öğretmenler velileri ziyaret etmeli, diyalog yaygınlaştırılmalı, veliler okul yönetiminde rol almalıdır. Velilere yönelik seminerler düzenlenmeli, veliler bilinçlendirilmelidir.

6.      Ek ders karşılığı ve vekil öğretmenlik uygulaması zorunluysa bu öğretmenler ataması yapılmamış eğitim fakültesi mezunlarından seçilmeli ve branşları dışında görevlendirilmemelidir. Sırf ders dolsun diye öğretmen almak öğrencilerin yanlış eğitim almalarına neden olabilir. Yanlışı düzeltmek doğruyu öğretmekten daha zordur.

7.      Öğretmenler esas vazifeleriyle (öğretim) meşgul olmalı, öğretim dışı faaliyetlerle fazla vakit kaybetmemelidir. Son yıllarda öğretmenler vakitlerinin büyük kısmını tiyatro, skeç, şiir ve müzik dinletileri gibi sosyal faaliyetlere ayırmakta ve bu etkinliklere daha fazla önem vermektedirler. Zira ilimizde öğretmene biçilen değer maalesef, dersteki durumuna göre değil, sosyal aktivitelerdeki başarısına göre belirlenir.

8.      Okul rehberlik faaliyetlerinin yoğunlaştırılması, rehberlik ve danışmanlığın sadece başarısız ve sorunlu öğrenciler üzerinde değil; zeki ve başarılı öğrenciler üzerinde de etkin hale getirilmesi gerekir.

9.      Kurumlar arası işbirliği yapılmalı, meslek tanıma ve öğrenme açısından her branş ve dalda (avukat, doktor, mühendis, ressam, yazar-çizer…) uzmanlar tarafından, okulda öğrencilere seminerler verilmelidir.

10.  Öğretmenlik, gönüllülük esasına dayanır ve vicdani bir meseledir. Vicdan mekanizması harekete geçmezse, yukarıda saydığım bütün çözüm önerileri sonuçsuz kalır.