Yüksekova’da inşaat sezonu zorlu koşullara rağmen sürüyor

Hakkâri’nin Yüksekova ilçesinde yaz aylarında etkisini gösteren sıcak havalara rağmen inşaat çalışmaları tüm zorluğuyla devam ediyor. İlçedeki ustalar, yüksek sıcaklık, güvenlik eksiklikleri ve ağır iş koşullarına rağmen geçimlerini sağlamak için inşaatlarda çalışmaya devam ettiklerini ifade etti.

“Bu sıcakta çalışmak zorundayım çünkü evde çocuklarım var”

Yüksekova çarşı merkezindeki bir inşaatta baş usta olarak çalışan Hekim Kanat, 27 yıldır bu sektörde olduğunu belirterek şunları söyledi:

“İşin en tehlikeli kısmı iskele üstünde çalışmak. En ufak bir dengesizlikte aşağıya düşme riski var. Çok arkadaşımız düştü, sakatlandı. Ben de 3 kattan düştüm. Geçen gün bir arkadaşımız hizar makinesiyle parmaklarını kesti. Bu sıcakta çalışmak zorundayım çünkü evde çocuklarım var, ihtiyaçlar var. Güneş vurduğunda ‘playmod’ adı verilen malzeme ısısını daha fazla hissettiriyor. Burada inşaat sezonu 5 ay sürüyor ama tam verimli 5 ay bile çalışamıyoruz.”

“Yüksekova’da kule vinç eksikliği var”

İş sezonunun kısa sürdüğüne dikkat çeken Kanat, kış aylarında batı illerine gitmek zorunda kaldıklarını belirterek, batıda daha iyi koşulların olduğunu dile getirdi:

“Batıda sigortalar yapılıyor, çift yevmiye var. 30 gün çalışsan buranın 60 gününe denk geliyor. Daha çok kıymet veriliyor. Burada ise inşaat sahipleri aceleci davranıyor, bu da dikkatsizlik ve kazalara neden olabiliyor. Gençler de çalışıyor, okul harçlıklarını çıkarmaya geliyorlar ama çoğu tecrübesiz. 18 yaşında kalıp yapanlar var, çok tehlikeli. Ayrıca Yüksekova’da kule vinç eksikliği var. Kule vinç olsa işler daha hızlı, pratik ve güvenli olur. Şantiyelerde güvenlik önlemleri de yetersiz.”

“25 yıldır sigorta yapsalardı şimdiye emekli olmuştum”

40 yıldır inşaat sektöründe çalışan Muhacir Çekiç ise işin riskine ve yapısal güvenliğe dikkat çekerek şunları ifade etti:

“Çok riskli bir iş yapıyoruz. Bazen 6-7. katlarda, sadece bir tahta üzerinde çalışıyoruz. Hayat güvencemiz olmuyor. Şu an çalıştığım yerde sigorta var ama 25 yıldır sigorta yapsalardı şimdiye emekli olmuştum. Burada 4-5 ay çalışıyoruz, sonra kış geliyor. Yüksekova deprem bölgesi. İnşaatlarda zeminin radyal temel olması, kolonların en az 50 cm genişliğinde yapılması gerekiyor. Ayrıca binalar 4 katı geçmemeli.”

“Mühendisler kontrole geliyor”

Maraş ve Adıyaman depremlerinin ardından yapı denetim sisteminin daha sıkı çalıştığını belirten Çekiç, şunları kaydetti:

“Şimdi mühendisler kontrole geliyor, yanlış bir demir bile olsa kabul etmiyor, yıkım veriyorlar. Eskiden düz demir kullanılırdı, şimdi tırtıklı demir kullanılıyor. Genelde asmalon tabliye yapılıyor ama sağlam değil. Ara döşeme olarak bilinen kara tabliye daha sağlam, fakat maliyeti yüksek. Asmalonun metrekaresi 1000 liraysa, kara tabliye 2000 lira. Batıda daha çok kara tabliye yapılıyor ama burası soğuk olduğu için fazla tercih edilmiyor.”