Seçim anketi: Erdoğan'a karşı dört aday kazanıyor

 Yöneylem Sosyal Araştırmalar Merkezi tarafından daha önce oluşturulmuş panelistlerle CATI (bilgisayar destekli telefonda anket) yöntemiyle 26 istatistiki bölgeye ait 27 ilde 2400 görüşme yapıldı. Araştırmanın veri derleme aşaması 24 - 30 Eylül tarihleri arasında gerçekleştirildi. Araştırma sonuçları şöyle açıklandı:

MİLLET İTTİFAKI ÖNDE

Eylül ayı itibariyle Millet İttifakı, Cumhur İttifakı’nın 1,3 puan gerisinde ölçülmektedir. Kararsızlar ve oy kullanmayacaklar dağıtılmadan önce Millet İttifakı yüzde 36,2, Cumhur İttifakı yüzde 37,5 seviyesindedir.

MUHALEFET KAZANIR DİYENLER YÜZDE 60,7

“Kendi oy verme davranışınız bir yana sizce önümüzdeki pazar Cumhurbaşkanlığı seçimleri yapılacak olsa seçimleri Cumhurbaşkanı Erdoğan mı muhalefet adayı mı kazanır?” sorusu sorulduğunda seçmenlerin yüzde 60,7’si muhalefetin Erdoğan karşısında seçimi kazanacağını düşündüğünü ifade etmektedir. Seçimi Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kazanacağını düşünenlerin oranı ise yüzde 39,3’tür.

ÜÇ ADAYIN SONUÇLARI: ERDOĞAN, KILIÇDAROĞLU, DEMİRTAŞ

Cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turunda, Cumhur İttifakı’nın Recep Tayyip Erdoğan’ı, HDP’nin Selahattin Demirtaş’ı, Millet İttifakı’nın ise Kemal Kılıçdaroğlu’nu aday göstermesi durumunda, seçmenlerin yüzde 39,5’i Erdoğan’ı, yüzde 30’u Kılıçdaroğlu’nu, yüzde 13,1’i Demirtaş’ı destekleyeceğini ifade etmektedir. Kararsızım diyenler yüzde 2,5; oy kullanmam diyenler yüzde 13,3 seviyesindedir.

DÖRT ADAY ERDOĞAN'A KARŞI KAZANIYOR

Eylül ayında Kemal Kılıçdaroğlu, olası bir cumhurbaşkanlığı seçimi ikinci turunda Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı 0,6 puan geride bırakmaktadır. Ocakta seçmen desteği yüzde 29 olarak ölçülen Kılıçdaroğlu, ağustos ayı itibariyle Erdoğan karşısında yüzde 43 oranına çıkmıştı. Bu oran Eylül’de 1,5 puan geriledi.
Olası bir cumhurbaşkanlığı seçimi 2. turunda Erdoğan’a Mansur Yavaş 19 puan; Ekrem İmamoğlu 11 puan; Meral Akşener 7 puan üstünlük sağlamaktadır.

PARTİLERİN ÇEKİRDEK VE SADIK OYLARI

AK Parti’ye oy vermekten asla vazgeçmeyecek seçmen kümesi yüzde 14,2; CHP’ye oy vermekten asla vazgeçmeyecek seçmen kümesi yüzde 8,3; HDP’ye oy vermekten asla vazgeçmeyecek seçmen kümesi yüzde 4,9; MHP’ye oy vermekten asla vazgeçmeyecek seçmen kümesi yüzde 2,5 ve İYİ Parti’ye oy vermekten asla vazgeçmeyecek seçmen kümesi yüzde 1,9 olarak ölçüldü. Dolayısıyla Türkiye’de yaklaşık olarak yüzde 33’lük bir seçmen grubunun hiçbir koşulda oy tercihini değiştirmeyi düşünmediği sonucu çıkarılabilir.

Çekirdek oylara ek olarak partilerin, “oy tercihimi asla değiştirmem” demeyen, ancak istikrarlı bir biçimde aynı partiye oy veren sadık seçmenleri de vardır. Hesaplamalarımıza göre istikrarlı bir biçimde o partiye oy veren ve bu tercihini güçlükle değiştirme eğiliminde olan seçmen kümesi AK Parti için yüzde 9,2; CHP için yüzde 7,7; HDP için yüzde 2,5; MHP için yüzde 1,1; ve İYİ Parti için yüzde 3,7’dir. Toplam sadık seçmen oranı ise yüzde 26 civarındadır.

SEÇMENLERİN ETNİK KÖKEN YANITI VE TERCİHLERİ

“Etnik köken olarak kendinizi nasıl tanımladığınızı/hissettiğinizi söyler misiniz?” diye sorulduğunda seçmenlerin yüzde 70,7’si Türk, yüzde 16,4’ü Kürt ya da Zaza, yüzde 12,9’u da Arap, Laz, Çerkez gibi diğer etnik kimliklerle kendilerini tanımladıklarını ifade etmişlerdir. Etnik kimlikle ilgili verileri analiz ederken, bunların o etnik kökene sahip tüm seçmenleri değil, bu kimlikleri benimseyen ve bunu açıkça ifade edenleri yansıttığını akılda tutmak gerekir.

Etnik kimliğini Kürt ya da Zaza olarak tanımlayan seçmen HDP’ye yüzde 32,4 oranında destek vermektedir. Bu oran, HDP’nin ülke genelindeki yüzde 8,5 oranındaki oyunun 3,5 katından fazladır. Kürtlerden AK Parti yüzde 19; CHP yüzde 18,5 oy almaktadır. 24 Haziran’dan bugüne AK Parti’yi destekleyen Kürt seçmen oranında 15 puana yakın bir düşüş söz konusudur. Ocak’ta yüzde 10 olan CHP’yi destekleyen Kürt seçmen oranı, Mart’ta yüzde 12’ye, Nisan’da yüzde 13’e, Mayıs’ta yüzde 15’e çıkmıştı. Eylül ayında CHP Kürt seçmenden aldığı oyu 3,5 puan arttırarak yüzde 18,5’e çıkarmıştır. Kürt seçmenler arasındaki oy kullanmayacağını beyan edenlerin daha yüksek olması dikkat çekicidir.

SİSTEM TERCİHLERİ

Seçmenlere “Sizce Türkiye yürürlükteki Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemiyle mi yönetilmeli, yoksa parlamenter sisteme geri mi dönülmelidir?” sorusu yöneltildiğinde, yüzde 59’u parlamenter sistemden, yüzde 31,7’si cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminden yana tercihini kullanmıştır.