Şarbon krizi: Bir süre çiğ köfteden uzak duracağız!

Türkiye’nin farklı bölgelerinde görülen şarbon hastalığının yankıları sürüyor.

İlk olarak yurtdışından ithal edilen büyükbaş hayvanlarda görülen hastalığa dair meslek örgütleri ve uzmanlar ortak basın açıklaması düzenledi.

Ankara Tabip Odası, Ankara Bölgesi Veteriner Hekimler Odası, Gıda Mühendisleri Odası, Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası, Tarım-Orkam Sen yöneticilerinin düzenlediği toplantıya Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof.Dr. Esin Şenol ve Halk Sağlığı Uzmanı Prof Dr. Necati Dedeoğlu da  katıldı.

DENETİMLER HANGİ AŞAMADA AKSADI?

Ankara Tabip Odası’nda bir araya gelen meslek örgütlerinin temsilcileri, Mersin Limanı’na Brezilya’dan gelen 25 bin sığırın öneri ve uyarılara rağmen karantinaya alınmadan çiftliklere gönderildiğini hatırlattı. Ankara’daki şarbon vakasını yerinde incelediklerini belirten uzmanlar çiftlikte çalışan personelin ve Tarım ve Orman Bakanlığı yetkililerinin iş güvenliği önlemlerini aldıklarını ve kişisel koruyucu kıyafet giyerek yüksek güvenlikli maske kullandıklarını tespit ettiklerini belirtti. Çiftlikten hayvan satışının yapılmadığını ve şarbonlu ürünlerin piyasaya çıkmamasının sağlandığını saptadıklarını belirten uzmanlar şu sorulara yanıt verilmesi gerektiğini söyledi:

– Denetimler hangi aşamada aksamıştır?

– Brezilya’da hayvanlar yüklenmeden önce kontrolleri niçin yapılmamıştır? 6 ay öncesine kadar hayvanların ithal edileceği ülkede Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından görevlendirilen resmi veteriner hekimler kontrol ve muayene yapmaktaydı; bu uygulama niçin kaldırıldı? Bu görev, niçin yetkisi olmayan ithalatçı firmaların insafına terk edildi?

-Mersin Limanı’nda niçin fiziki mekanlar planlanmamıştır?

-Mersin Limanı’nda 21 günlük koruyucu karantina uygulaması niçin yapılmamıştır?

-Bu 25 bin büyükbaş hayvanın dağıtımı hangi bölgelere yapılmıştır?

-Hastalığın çıktığı bölgelerde, özellikle akarsu rotaları boyunca şarbon sporlarının yayılmasını önlemek için hangi tedbirler alınmıştır?

-Gelecekte başka bir risk ve sağlık tehdidiyle karşılaşmamamız için gıda güvenliğine yönelik önlemler alınacak mıdır?

RİSKİ AZALTACAK ÖNLEMLER

“Hastalık, halk sağlığı açısından tehlikeli olmakla beraber zamanında alınacak önlemler ve veteriner hekim denetiminde yapılacak kesimlerle risk önemli oranda azaltılabilmektedir” diyen meslek örgütlerinin hastalıkla ilgili tespit ve çözüm önerileri şu şekilde sıralandı:

“Bu olay tekrar göstermiştir ki bu ülkenin güçlü, hızlı hareket edebilen, bağımsız bir veteriner hekimlik teşkilatına gereksinimi vardır. Hayvan sağlığı hizmeti bir hekimlik hizmetidir ve hayvan sağlığı, hayvan varlığı ve gıda stratejik bir alandır. Tek sağlık konseptine uygun olarak sağlık personeli bir bütün olarak çalışmalı, özlük hakları konusunda da ayrımcılığa tabi tutulmamalı, bu alanda kilit meslek olan veteriner hekimlikte son zamanlarda yaşatılan etkisizleştirme hızla durdurulmalıdır. Resmi otoritenin daha güçlü ve etkin refleks gösterebilmesi için, Tarım ve Orman Bakanlığı’nda boş olarak bulunan veteriner hekim, Gıda Mühendisi ve Ziraat Mühendisi, tekniker ve teknisyen kadrolarına zaman zaman gündeme getirilen atamalar ivedilikle yapılmalıdır.”

‘ŞEFFAF OLMAYAN TİCARİ İLİŞKİLER ARTTI

Açıklamada şu ifadelere yer aldı: “Yerli hayvan üretimini sekteye uğratacak şekilde yabancı hayvan ithalatına gümrükte sıfır vergi uygulamalarında uluslararası tröstlere imtiyaz sağlayarak ülkemiz hayvan yetiştiricilerinin mağdur olmasına yol açılmaktadır. Bu durumda denetimler zayıflatılmakta ve şeffaf olmayan ticari ilişkiler artmaktadır.
Kurban Bayramı süresince yurdumuzda kesilen hayvan sayısı, bir yıl boyunca yapılan kesimin dörtte biri kadardır. Bu yoğunluk içinde yurdun her köşesinde kesim yapılmakta, pek çok noktada veteriner hekim muayenesi ve Gıda Mühendisliği kontrolleri yapılamamakta, toplum sağlığı ve hayvan refahına yönelik ihlaller ortaya çıkmaktadır. Kurban Bayramı süresince tüm kesimlerin Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından belirlenmiş noktalarda, denetim altında yapılması için gerekli düzenlemelere başlanmalı ve 2019 yılına yetiştirilmelidir.

‘NEOLİBERAL KAPİTALİST POLİTİKALAR BİR HALK SAĞLIĞI SORUNUDUR’

Meslek örgütlerinin temsilcileri şu görüşleri dele getirdi: “Uygulanan neoliberal politikalardan sonra sağlık ocakları ve sahada görev yapan veteriner hekimler özellikle Kurban Bayramı öncesinde yoğun koruyucu hekimlik faaliyetleri yürütmekteydi. Hayvan ürünlerinin kaynağı yerli üretimdi. Kontrolleri bir hassasiyet içerisinde yapılırdı. Bugünkü sorunun temel nedenlerinden biri yerli hayvancılığı ithalatçı rejime kurban etmekse, diğeri koruyucu hekimliği ve sağlık memurlarını sahadan çekmiş olmamızdır. Kısaca neoliberal kapitalist politikalar bir Halk Sağlığı sorunudur.”

“HAYVANIN SÜTÜNDE ŞARBON YOKTUR”

Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof.Dr. Esin Şenol ise halk arasında hayvansal ürünlerin tüketimiyle ilgili çok sayıda soru işaretinin olduğuna dikkat çekti. Şarbon hastalığına rastlanan hayvanların etinin kötü niyetli kişiler tarafından bazı gıdalara karıştırılması durumunda hastalığın yaygınlaşacağını ifade eden Şenol, “Örneğin bir süre çiğ köfteden uzak duracağız” dedi.

“Kötü niyetli kişiler hasta hayvanın ürünlerinden vazgeçmeyip kullanmaya çalışırlarsa hastalık yayılır” diyen Şenol şunları kaydetti: “Bölge insanları gemiler yanaştığında kokudan geçemediklerini ifade ettiler. Şarbonlu hayvan çok çabuk ölür, bir ila beş gün arasında hayatını kaybeder. Hastalık başladığında da süt veremez. Bize veliler çocuklarına süt içiremediklerini söylüyorlar. Hayvanın sütünde şarbon yoktur. Çok vicdansız birileri hasta hayvanın etini bir şeylerin içerisine karıştırmadıysa bu konuda başımız dertte değil. Baktığınızda çok kötü bir et değilse tüketmenizde sakınca yoktur.”