Psikolog Önal, toplumsal baskıyla yapılan evliliklere dikkat çekti

Türkiye’de bireyler, aile ve toplum baskısıyla erken yaşta veya hazır olmadan evliliğe yönlendiriliyor. Yüksekova’da faaliyet gösteren Serenad Psikolojik Danışmanlık Merkezi’nde görevli Psikolog Selim Önal, toplumsal baskı altında verilen kararların ciddi sonuçlar doğurabileceğini vurguladı.

Önal, kişinin evlilik kararına gelmeden önce mutlaka kendi iç dünyasına dönmesi gerektiğini belirterek, “Kişi, evliliğe adım atmadan önce ‘ben kimim, ilişkiden ne bekliyorum ve gerçekten hazır mıyım?’ sorularına içtenlikle cevap verebilmelidir. Çünkü sağlıklı bir evlilik, iki eksik insanın tamamlanma çabası değil, iki kendini tanımış bireyin ortak yaşam kurma isteğidir” dedi.

Önal, psikolojik etkilere dikkat çekerek, “Toplumun sesiyle kendi sesini ayırt edemeyen bireyler, çoğu zaman sevgi yerine onay arayışıyla evlilik yoluna giriyor. Bu da ileride ilişki doyumunu ve bağlılığı olumsuz etkileyebiliyor” diye aktardı.

Baskıyla kurulan evliliklerde artan riskler

Önal’a göre Doğu Anadolu’da baskıyla yapılan evliliklerde karşılaşılan başlıca sorunlar şöyle:

• Psikolojik şiddet ve baskı: Kişinin duygusal olarak hazır olmadan girdiği evlilik, iletişim problemlerini artırarak psikolojik yıpranmalara yol açabiliyor.

• Fiziksel şiddet: Sağlıksız temellerle başlayan ilişkilerde çatışmalar daha kolay şiddete dönüşebiliyor.

• Plansız gebelikler: Evlilik sorumluluğuna hazırlıksız bireylerde aile planlamasının ihmal edildiği görülüyor.

• Şiddetli geçimsizlik ve boşanmalar: Uzun vadede evliliklerin önemli bir kısmı ya ciddi çatışmalarla devam ediyor ya da boşanmayla sonuçlanıyor.

• Ekonomik zorluklar: Evlilik baskısıyla genç yaşta evlenen bireyler, mesleki ve ekonomik gelişimlerini tamamlayamadıkları için aile içi stresi artırabiliyor.

Sosyal medya evlilikleri: Görüntü kıyaslaması psikolojiyi zorluyor

Önal, günümüzün bir diğer önemli faktörünün sosyal medya olduğunu vurgulayarak “gösteri haline gelen evliliklerin” gençleri yanılttığının altını çizerek, “Sosyal medya, ilişkilerin sadece vitrinde duran kısmını gösteriyor. Mutlu anlar, romantik kareler, pahalı düğünler… Ama o fotoğrafların ardında çatışmalar, suskunluklar ve kırılganlıklar görünmüyor. İnsanlar farkında olmadan kendi ilişkilerini bu görüntülerle kıyaslıyor” diye aktardı.

Önal, gerçek bağların sade ama içten anlarda kurulduğunu hatırlatarak, “Evlilik bir performans değildir. Gösterinin değil gerçeğin içinde kalmak huzuru getirir. Hiçbir filtre, duygusal yakınlığın yerini alamaz” dedi.

Sağlıklı evlilik için öneriler

Önal, evlilik kararı alırken bireylerin şu noktaları göz önünde bulundurmasını önerdi:

1. Kendini tanı: Kişi önce kendi sınırlarını, değerlerini ve duygusal ihtiyaçlarını fark etmeli.

2. Toplumsal baskıyı sorgula: Ailenin değil, bireyin kendi olgunluk düzeyi belirleyici olmalı.

3. Doğru iletişim kur: Dürüst ve açık iletişim, gelecekteki güven ve bağlılığın temelini oluşturur.

4. Aile planlaması eğitimi: Erken yaşta evlilik düşünen bireylerin çocuk sahibi olma konusunda bilinçlendirilmesi gerektiği belirtildi.

5. Evlilik öncesi danışmanlık: Özellikle Yüksekova ve çevresinde çiftlere yönelik psikolojik danışmanlık hizmetlerinin yaygınlaştırılması önerildi.

Toplumsal dönüşüm için çağrı

Önal, bölgedeki evlilik kültürünün değişebilmesi için toplumun bütün kesimlerinin sorumluluk alması gerektiğini söyledi. Önal, ailelerin gençlerin üzerine baskı kurmak yerine onları dinlemesi, eğitim kurumlarının farkındalık programları geliştirmesi ve yerel yöneticilerin aile içi şiddetle mücadelede daha aktif politikalar yürütmesi gerektiğini