Öznur Bartın’dan orman yangınlarıyla ilgili soru önergesi

DEM Parti Hakkari Milletvekili Öznur Bartın, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu , Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar , Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Millî Savunma Bakanı Yaşar Güler, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı tarafından cevaplaması istemiyle TBMM’ye orman yangınlarıyla ilgili soru önergesi sundu.

Bartın, 47 ilde 80 bin hektardan fazla ormanın yandığını, 14 kişinin öldüğünü, 50 binden fazla kişinin tahliye edildiğini belirtti.

Yangınların çoğunun insan kaynaklı olduğunu vurgulayan Bartın, maden ve enerji projeleriyle yangınlar arasındaki ilişkiye dikkat çekti. Maden Yasası ve İklim Kanunu’nun çevreyi değil sermayeyi koruduğunu savundu.

Bartın, ilgili bakanlıkları, yaşanan ekolojik ve toplumsal yıkımın tüm boyutlarını araştırmaya ve kamu kaynaklarını doğa lehine yeniden yapılandırmaya davet etti.

Bartın’ın önergesinde şu sorular yer aldı:

1. 1 Mayıs–28 Temmuz 2025 tarihleri arasında meydana gelen büyük çaplı orman yangınlarına yönelik tahliye ve müdahaleyi kolaylaştırmak amacıyla hangi bölgelerde acil müdahale yolları, yangın şeritleri veya koridorları oluşturulmuştur? Bu yolların toplam uzunluğu nedir ve hangi standartlara göre inşa edilmiştir?

2. Yangınların etkilediği bölgelerde bulunan mevcut karayolu, köprü, tünel ve diğer ulaşım altyapılarında meydana gelen hasarların tespiti yapılmış mıdır? Yapıldıysa, hasarın toplam maliyeti nedir ve onarım süreci için öngörülen bütçe ve takvim kamuoyuyla paylaşılmış mıdır?

3. 2025 yangın sezonu boyunca, yangın söndürme hava araçlarının (helikopter ve uçak) kullanımı için tahsis edilen iniş-kalkış alanları, su dolum noktaları ve lojistik destek bölgelerinin sayısı ve coğrafi dağılımı nedir? Bu altyapıların yeterliliği konusunda yapılmış herhangi bir teknik değerlendirme raporu var mıdır?

4. Yangın bölgelerinde bulunan ve özel sektör veya maden şirketlerine ait olan yol ve ulaşım hatlarının kamu erişimine açılması için Bakanlığınızca bir düzenleme yapılmış mıdır? Yapılmadıysa, yangına müdahale süresini uzatan bu sınırlamaların kamu güvenliği üzerindeki etkisi hakkında bir çalışma yürütülmüş müdür?

5. 2002–2025 yılları arasında orman yangını riski yüksek bölgelerde ulaşım altyapısının iyileştirilmesi, acil durum tahliye güzergahlarının oluşturulması ve yangın lojistiğini kolaylaştırmak amacıyla yapılan kamu yatırımlarının toplam tutarı nedir? Bu yatırımların bölgesel dağılımı, etkinliği ve yangınlara müdahale süresi üzerindeki etkisine dair Bakanlığınızın elinde hangi veriler bulunmaktadır?

6. Orman köyleri, kırsal yerleşimler ve yangın riski taşıyan bölgelerde yaşayan yurttaşların tahliyesini kolaylaştırmak için geliştirilmiş özel ulaşım stratejileri veya acil eylem planları var mıdır? Varsa, bu planlar hangi kurumlarla koordinasyon içinde hazırlanmıştır ve kaç pilot bölgede uygulanmıştır?

7. Bakanlığınızın 2025 yangın sezonu öncesinde diğer kurumlarla (Tarım ve Orman Bakanlığı, AFAD, İçişleri Bakanlığı vb.) yaptığı ulaşım altyapısı koordinasyon toplantılarının içeriği nedir? Bu toplantılarda alınan kararların uygulanma düzeyine dair kamuya açık bir denetim veya takip mekanizması oluşturulmuş mudur?

8. Yangınlara müdahale amacıyla ulaşıma açılan geçici yolların çevresel etkileri ve orman ekosistemi üzerindeki olası zararları konusunda herhangi bir ÇED (Çevresel Etki Değerlendirmesi) analizi yapılmış mıdır? Bu yolların kalıcı imara dönüştürülüp dönüştürülmediği hakkında bilgi verir misiniz?