İki bakan Ankara'da IKBY petrolünü görüştü: 'Anlaşma sağlanamadı'

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, 2 günlük resmi ziyareti kapsamında Türkiye'ye gelen Irak Petrol Bakanı Hayyan Abdulgani ile Ankara'da görüştü. 

Rûdaw'ın haberine göre, Uluslararası Tahkim Mahkemesi kararı sonrası duran Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) petrolünün ihracatının yeniden başlaması için temaslarda bulunmak üzere beraberindeki heyetle birlikte dün Ankara'ya gelen Abdulgani ve Bayraktar, IKBY petrol akışının yeniden başlamasının önemine vurgu yaptı.

IRAK-TÜRK ORTAK EKONOMİ KOMİTESİ BAĞDAT'TA TOPLANACAK

Irak Petrol Bakanlığı'ndan görüşmeye ilişkin yapılan yazılı açıklamada, iki bakanın görüşmesinde Irak ve Türkiye'nin petrol ve enerji sektörlerinin ortak ilişkilerini ele aldıkları bildirildi. Buna göre, IKBY'den Ceyhan Limanı'na petrol ihracatına yeniden başlanması konusunun da ele alındığı görüşmede, bakanlar 6 Şubat Maraş depremlerinin ardından rehabilitasyon ve inceleme çalışmaları devam eden IKBY-Türkiye ham petrol boru hattından petrol akışının yeniden başlamasının önemine vurgu yaptı.

İki ülkenin ortak çıkarlarını ilgilendiren bir dizi ikili ve bölgesel konuyu görüşen bakanlar ayrıca enerji, petrol ve gaz, elektrik ara bağlantısı ve yenilenebilir enerji alanlarında ortak işbirliğini ele aldı. Toplantıda ayrıca Irak-Türk ortak ekonomi komitesinin 19'uncu toplantısının Irak'ın başkenti Bağdat'ta gerçekleştirilmesi kararı alındı.

'TÜRKİYE FİZİBİLİTE İÇİN DAHA FAZLA ZAMAN GEREKTİĞİNİ BİLDİRDİ'

Irak Petrol Bakanlığı’ndan bir yetkili ise konuya ilişkin açıklamasında, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın Irak devlet petrol pazarlama şirketi SOMO'yu geçen hafta, Ceyhan boru hattından petrol akışının yeniden başlatılmasına yönelik teknik fizibiliteyi sağlamak için daha fazla zamana ihtiyacı olduğu konusunda bilgilendirdiğini söyledi.

Iraklı yetkili, ”Türkiye Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı geçen hafta SOMO'ya, Ceyhan'daki boru hattı ve ham petrol depolarının Türkiye'yi vuran deprem sonrası meydana gelen hasarla ilgili olarak kontrol etmesi için daha fazla zamana ihtiyacı olduğu bilgisini verdi” ifadelerini kullandı. Iraklı enerji yetkilileri, Irak Petrol Bakanı Abdulgani'nin Ankara ziyaretinin petrol ihracatının ne zaman yeniden başlayacağı konusunda net bir tarih üzerinde anlaşmak için ortak zeminde buluşmayı amaçladığını kaydetti.

REUTERS: ANLAŞMA SAĞLANAMADI

Öte yandan, Reuters haber ajansına konuşan kaynaklar, Irak'ın IKBY petrolünün ihracatının derhal yeniden başlatılması konusunda Türkiye ile anlaşmaya varamadığını söyledi. Buna göre, iki bakan, petrol ihracatıyla ilgili ilerleyen zamanlarda görüşme yapma konusunda fikir birliğine vardı. Reuters'ın Irak'ın INA haber ajansından aktardığına göre ise iki bakan da boru hattındaki bakım çalışmalarının tamamlanmasının ardından petrol akışının yeniden sağlanmasının önemini vurguladı.

Ne olmuştu?

Irak, Türkiye’nin Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin (IKBY) çıkardığı petrolü Kerkük-Ceyhan ham petrol boru hattı üzerinden ithal etmesinin iki ülke arasındaki anlaşmayı ihlal ettiğini savunarak 2014 yılında tahkim davası açmıştı. Irak'ın 25 Mart 2023 tarihinde Uluslararası Tahkim Mahkemesi'nde açtığı davayı kazanmasının ardından, IKBY’den Türkiye’ye gelen günlük 450 bin varillik petrol ihracatı durmuştu.

Tahkim mahkemesinin ayrıca Türkiye'nin Irak yönetimine 1,4 milyar dolar ödemesine karar verdiği aktarılmıştı. Ancak Türkiye Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, tek taraflı bir tazminat ödemesinin gerçekleşmeyeceğini, iki tarafın da kabul edilen ve reddedilen talepleri olduğunu, iki tarafın da tazminat ödeyeceğini duyurmuştu.

Bağdat ile Erbil yönetimleri, nisan ayının başında Türkiye üzerinden petrol ihracatına devam edilmesi için anlaşmaya varmıştı ancak boru hattından petrol akışı henüz sağlanmadı. IKBY'den yapılan açıklamada, Türkiye'ye petrol ihracatının müzakerelerin tıkanması yüzünden hala başlamadığı bildirilmişti. IKBY Dış İlişkiler Sözcüsü Lawk Ghafuri, “Petrol akışıyla ilgili ilgili her şey artık Bağdat ve Ankara’nın elinde, her iki taraf da petrol akışını yeniden başlatmak için bir anlaşmaya varmalı” demişti.