Yüksekova’da 150 yıllık tarihi su değirmeni

Hakkari’nin Yüksekova ilçesine bağlı Dağlıca (Oremar) bölgesinde bulunan Yeşiltaş (Şitazin) köyündeki 150 yıllık su değirmeni (aşê av) teknolojiye rağmen ayakta kalabilmiş durumda ve hâlâ işliyor.

Reşko ve Sat dağlarının yamacında, Avaşin nehrinin olduğu bölgede bulunan değirmenden sadece Yeşiltaş köyü değil, civardaki diğer köyler de yararlanıyor. 60 yıldan fazla süredir su değirmenini işleten Hüseyin Kartal, değirmenin Hakkari’de tek olduğunu kaydetti.

“150 yıl önce kuruldu”

Kartal şu ifadeleri kullandı: "62 yıldır bu köyde bu işi yapıyorum. Değirmen dışında Hayvancılık ve arıcılıkla da uğraşıyoruz. Bu değirmen (aş) 150 yıl önce kuruldu. Dedelerimiz ilk önce bu değirmeni döndürdü, ardından biz devraldık ve şu anda biz işletiyoruz. Bizden sonra çocuklarımızın işletip işletmeyeceğini bilmiyorum, fakat bildiğim kadarıyla Hakkari bölgesinde sadece bu değirmen var.”

“Bizim dışımızda, etrafımızdaki köyler de bu değirmenden faydalanıyor”

Yeşiltaş muhtarı Haşim Kartal da köye ilişkin bilgi vererek şöyle konuştu: “Köyümüzde yaklaşık 70 hane bulunuyor. Bu, bizim değirmenimiz. 100 yıldan fazladır öğütüyor. Etrafımızdaki diğer köylerde buna benzer herhangi bir değirmen bulunmuyor. Sadece bizim değirmen, ayakta kalabilmiş durumda. Bizim dışımızda, etrafımızdaki köyler de bu değirmenden faydalanıyor.”

Değirmen hakkında pek çok iddia da dillendiriliyor. Bunlardan biri de değirmenin Kaşilyan (Kaşil) adındaki Ermeni bir usta tarafından yapıldığı ve Kürtlerle Ermenilerin o dönemde mısır ve buğdaylarını bu değirmende öğüttükleri.