'97 kadın yan yana gelebilirse en etkili muhalefet partisi olur'

ANKARA - Bir önceki seçimlerde 79 kadın milletvekili Meclis'e girerken, bu yılki yapılan seçimlerde kadın vekil sayısı 97'ye yükseldi. 550 milletvekilinin bulunduğu Meclis'te kadın vekil oranı önceki döneme göre yüzde 14'lerden yüzde 20'ye çıktı. Kadın oranının bu artışında büyük pay sahibi HDP'nin çıkardığı 80 milletvekilinden 32'si kadınlardan oluşurken, HDP'nin kadın milletvekili sayısı yüzde 40 oranında gerçekleşti. AKP'den 41, CHP'den 20 ve MHP'den 4 kadın vekil Meclis'e girdi böylece kadınların meclisteki sayısı 97'ye çıkmış oldu. Aştığı yüzde 10 seçim barajı ile mecliste kadın sayısını yüzdelik dilimde önemli oranda arttıran HDP kadın erkek eşitliğini meclise taşıyarak kadınlar açısında güçlü bir çıkış yaptı. Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim Görevlisi Prof. Dr Nur Betül Çelik, kadın temsilini değerlendirdi. 

'HDP'li kadınlar politik duruşlarıyla önemli bir etki sağlayacak'

Çelik, meclise giren 97 kadın vekilin daha önceki dönem kadın temsilinden yüksek olduğunu kadınların, bu yeni parlamento içerisinde önemli bir değişiklik yaratacağını söyledi. Çelik, özelikle Kürt hareketi içinde bulunan kadın hareketinin başarısı ve etkili politik görünürlüğünün meclise de yansıyacağını kaydetti. Çelik, "Yine HDP'nin bütün kimlikleri kucaklaması özelikle cinsiyet anlamında eşitlikçi yaklaşımının da burada sadece kadın temsiliyetinin önünü açmadığını biliyoruz. Daha yüksek oy oranı alsaydı LGBTİ'lerin de temsili açısından önemli bir kazanımı olacaktı" dedi. 

'97 kadın vekil bir araya gelse muhalefet olabilirler'

Kadınların var olan temsiliyetinin çok önemli olduğuna işaret eden Çelik, sayısal açıdan da kadınların neredeyse bir parti kuracak kadar çoğaldığını kaydetti. Çelik, "97 kadın vekil bir araya gelse muhalefet olabilirler. Yeter ki birlikte hareket etmeyi başarsınlar. Çünkü sonuçta kadın vekillerin kendi ideolojik bağlantıları da var, her bir kadın, siyasal partinin hem liderine, hem kurumsal işleyişi ve örgütsel işleyişi için bir bütün hareket ediyor. Burada da örgütlerin hala çok ataerkil bir dile sahip olduğunu görüyoruz. Özelikle de bazı partilerin çok ciddi bir şekilde savaş dilini terk etmediğini görüyoruz. Bunun için kadınların nicel varlığı önemli olmakla birlikte yapacakları mücadelenin ortak ilkelerinin belirleme konusunda nasıl hareket edeceklerini, ne tür strateji belirleyeceklerini, ne tür tercihler yapacaklarını bilmek önemli. Koalisyon sorunu çözülür parlamento gerçekten işlerlik kazanırsa kadınların ortak hareketleri de ne düzeyde olacağı belli olur" diye konuştu. 

'Kadınlar ortak bir mücadele zemini yaratması gerekir'

Türkiye'de özelikle ataerkil dille birleşen erkek egemen dilin gittikçe vahim bir hale geldiğini belirten Çelik, bu durumun en az seviyeye gelmesi için meclise giren kadınların ortak bir mücadele zemini yaratması gerektiğini aktardı. Çelik, temisilin kendi başına çok fazla bir şey ifade etmediğini söyleyerek, temsiliyetin demokrasiler açısından hem önemli olduğunu hem de her şeyi çözmeyen bir şey olduğunu söyledi. Parlamento ile parlamento dışında kadınların mutlaka bir işbirliği içerisinde olmaları gerektiğini ifade eden Çelik, "Parlamentoda kadın temsilci görmek yetmez. Onları dışardan desteklemek gerekir. Aynı şekilde parlamentoya giden kadınlarında bütün kadınlar adına orda olduklarını, ama sadece kadınlar adına değil cinsiyet eşitliği için orda olduklarını unutmamaları gerekir. Ancak böyle bir durumda başarılı bir kadın dayanışması sağlanabilinir" şeklinde konuştu. 

'Kadınlar siyasi partilerde kendi varlığını hissettirebilmeli'

Çelik, Mecliste kadınlara düşen ilk görevin var olan şiddet dilinin en az seviyeye düşürmek olduğunu söyleyerek, "Yani mecliste olmak yetmiyor. Kadın vekiller siyasi partilerde de kendi varlığını hissettirebilmeliler. Böyle oldukları zaman ancak etkili bir temsiliyet yaratabilirler. Nicelik yerine nitel olarak gerçekten iyi bir sonuç yaratabilirler" dedi. Çelik, Türkiye'de kadınların politika üretme anlamında hep ikincil planda kaldığını ifade ederek, kadın vekillerin partilerde temsil edildiğini ancak, karar verici mekanizmalarda unutulduğunu söyledi. 

'HDP'nin barajı aşması annelerin uyanışı gibidir'

Yüzde 10 barajı aşarak yüzde 40 temsiliyeti sağlayan HDP'li kadınlara ilişkin de konuşan Çelik, konuşmasına şöyle devam etti: "HDP'li kadınların şöyle bir avantajı var, mücadele içinde kadınların sesinin başaran kadınlardır. Böyle bir gelenekten geliyorlar, bunu unutmamak lazım. Buda parlamento içerisinde olumlu biçimde yansıyacaktır. HDP'nin barajı aşarak parlamentoya girmiş olması çok önemli, çünkü mücadele geleneğine sahip ve o geleneğin içinde yoğrulmuş kadınlardır. HDP'nin barajı aşmasında kadınların bunda rolü hiç azımsanmayacak bir şey. HDP'nin barajı aşması annelerin uyanışı gibidir. Annelerin yetiştirdiği kızlarının bir uyanışı gibidir." 

'Türkiye'de siyaset erkek renginde'

HDP'li kadınların kendi politikaları ile birlikte Meclis'te çok olumlu sonuçlar çıkaracağını ifade eden Çelik, "Ancak parlamentonun genelinde ne kadar etki sağlar onu bilemem hep birlikte bekleyip göreceğiz. Çünkü hepimizin bildiği gibi Türkiye'de gerçekten siyaset erkek, her anlamda erkek diline sahip bütün refleksleri milliyetçilik, muhafazakarlık üzerine şekillenmiş. Kadını tamamen ihmal eden bir dil var. Bu egemen dilin mecliste ağırlıkla temsil edildiğini unutmamak gerekir. Kadınların çok ciddi mücadele etmesine gerekir, kadın vekillere güveniyorum" dedi. 

'Kadın vekillerin bir an önce barış getirmelerini istiyorum'

Çelik, Türkiye'nin travmalar ülkesi olduğunu ve bu travmalardan her kuşağın ve kadınların kendisine göre acılar yaşadığını söyleyerek, her şeyin üstesinden en iyi gelebilecek kişilerin yine kadınlar olduğuna dikkat çekti. Çelik, barışa olan umudunu gerçekleştirecek kadın vekillere ilişkin şu sözlerle dile getirdi: "İçten hisseden her kadının bu barışa mutlaka katkıda bulunacağını inanıyorum. Her halde HDP'nin en çok kadınlardan destek aldığını söyleyebiliriz. Canı-gönülden bütün kadın vekillerimizi destekliyor ve bir an önce barışı getirmelerini istiyorum."