2024 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi, Genel Kurul'da
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu'nda, '2024 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi' üzerine görüşmeler başladı.
TBMM Genel Kurulu, Meclis Başkan Vekili Celal Adan başkanlığında toplandı. Genel Kurul'da hazır bulunan Gençlik ve Spor Bakanı Osman Aşkın Bak, milletvekillerinin soru ve eleştirilerini yanıtladı. Bakan Bak, Somaspor-Bursaspor maçında bir grup taraftarın Leyla Zana'ya yönelik tezahüratına ilişkin, "Öncelikle tribünlerde yaşanan ve tasvip etmediğimiz olayla ilgili değerlendirmeyi yapmak istiyorum. Tribünlerde yaşanan olayla ilgili hem Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) hem de bizler gerekli soruşturmayı yürütüyoruz. 6222 sayılı yasaya göre; o eylemi yapan kişilerle ilgili gerekli araştırma, değerlendirme ve tribünde bulunanlarla ilgili maçtan men cezasından tutun da diğer hususlara kadar bir süreç olacak. Dolayısıyla sporun centilmence yürütülmesini engelleyecek eylemlere tamamen karşıyız. Bunun için de 6222 sayılı Yasa çıkarılmıştır. Kim olursa olsun bu tip olaylar hiçbir şekilde tasvip edilemez. Sporun etik ruhuna ve fair play ruhuna yakışmayan süreçtir, bunu kabul edemeyiz" dedi.
'Van'a ciddi yatırımlar yapıyoruz'
Van'a yapılan spor yatırımlarını değerlendiren Bak, "Van, bu yıl 1'inci Lig'e yükseldi; stadıyla ilgili çalışmalarımız, projemiz tamamlandı. Gerçekten çok güzel bir tesis hazırlıyoruz. Bir stat modeli var, bütçemizi koyduk ve bu yıl başlamayı planlıyoruz. Van, spor tesisleri ve altyapısı açısından yatırım yaptığımız bir il. Her ilde olduğu gibi ciddi yatırımlar yapıyoruz. Bütün ilçelerinde yarı olimpik yüzme havuzları, sporcu eğitim merkezleri başta olmak üzere pek çok tesis yapılıyor. İpekyolu merkezinde yarım kalan spor kompleksinin inşaatına devam ediyoruz. Buz pateni tesisi de başta olmak üzere Van'ın gençlerine hizmet edecek spor tesisini yapıyoruz" diye konuştu.
Bakan Bak, Tekirdağ'da yapımı süren spor yatırımlarına ilişkin ise şöyle konuştu:
"Tekirdağ Süleymanpaşa'daki spor yatırımı önceki belediye sürecinde başlamış, biz onu şimdi güncelliyoruz ve tamamlayacağız. Gençlik merkezi ve yarı olimpik yüzme havuzu var, oradaki tesisleri tamamlayacağız. Kapaklı'da bir spor kompleksine başlıyoruz. Merkezde bir spor salonu inşaatı için planlamamızı yaptık, yatırım programına koyduk. Dolayısıyla, Tekirdağ'a bu yıl ciddi spor yatırımları yapacağız. Başta geçtiğimiz dönemlerde yapılan tesisler zaten var. Çorlu'da yarı olimpik havuz yapılması planlanıyor, bir gençlik merkezi ve sporcu eğitim merkezi yapılıyor. Tekirdağ'ın ilçelerinde de bunları yapacağız" dedi.
'Burslarda artış söz konusu'
Kredi ve Yurtlar Kurumu (KYK) burslarıyla ilgili bilgi veren Bakan Bak, "Bu yıl Maliye Bakanlığıyla görüşmelerimiz devam ediyor. Öğrencilerimiz için bir yeni bir artış söz konusu, bunu da yakında açıklayacağız. Şu anda 650 binin üzerinde öğrencimize burs veriyoruz, yaklaşık 958 bin öğrencimize de kredi veriyoruz. Bu kredilerin ödemesiyle ilgili 2022 yılında yapılan bir düzenlemeyle faiz kaldırıldı. Ayrıca öğrencinin aldığı krediyi okulunu bitirdikten sonra 2 yıl ödememe hakkı var. İşe başlamışsa ve işe ara verdiyse de dilekçe vererek bu ödemeyi istediği zaman durdurabiliyor. Dolayısıyla, öğrencilerimize böyle bir alan ve imkan sağlandı" değerlendirmesinde bulundu.
'Etkin mücadeleye devam edeceğiz'
Bakan Bak, yasa dışı bahisle mücadele kapsamında hazırlanan eylem planının, 1 Kasım'da yayımlandığını ve içerisinde 71 madde bulunduğunu söyleyerek, "Bunların çerçevesinde başta İçişleri Bakanlığı, Adalet Bakanlığı, Aile Bakanlığı, Gençlik ve Spor Bakanlığı olmak üzere koordineli bir şekilde çalışıyoruz. Koordinasyonu da MASAK yürütüyor. Pek çok yasa dışı bahis sitesine karşı yapılan operasyonlar var, hepiniz takip ediyorsunuz. Bunun dışında TFF'nin talebi üzerine ve bizim 1,5 yıldır yaptığımız takipler sonrasında Futbol Federasyonu Disiplin Talimatı'na aykırı şekilde bahis oynayan sporcularla ilgili bazı kararlar alındı. Onlara hak mahrumiyetleri verildi ve bu süreç devam ediyor. Ayrıca 5 kişilik bir araştırma devam ediyor. Bunların içerisinde menajerler başta olmak üzere teknik heyet üyeleri, federasyondan verilen lisanslarla sahada görev yapan kişilerle ilgili süreç devam etmekte. Dolayısıyla hükümetimiz kararlılıkla yasa dışı kumar, bahis ve şans oyunları üzerinde bir eylem planı yürütmektedir, yakinen takip ediyoruz. Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcımız Cevdet Yılmaz'ın koordinasyonunda bu süreçler devam ediyor. Her iki ayda bir bunlarla ilgili yapılanlarla, geldiğimiz noktalarla ilgili değerlendirmeler yapılmaktadır. Dolayısıyla toplumda aile içi huzuru, gençlerin alışkanlıklarını tetikleyen bu tip konularla ilgili etkin bir şekilde mücadeleye devam edeceğiz" dedi.
Bakan Bak, "Diğer taraftan özellikle yurtlarımızda 1 milyon yatak kapasitesine ulaştık. Burada gençlerimize hizmet vermeye devam ediyoruz. 880 yurdumuzda aylık bin lira gibi cüzi bir ücretle kalmaktadırlar. Sabah kahvaltısı ile akşam yemeği ücretsiz olarak kendilerine hizmet vermeye devam ediyoruz" diye konuştu. Genel Kurul'da görüşmeler, devam ediyor.
'Süreci sindirememiş sözler dinledik'
Genel Kurul görüşmeleri sırasında söz alıp, kürsüye ekmek sepeti ve zeytin dalı ile çıkan DEM Parti Şanlıurfa Milletvekili Dilan Kunt Ayan, "Elbette ki iktidar sıralarından sürecin ruhuna uygun konuşma yapanları ayrı tutuyorum. Yürekten söylüyorum; ağzınıza, yüreğinize sağlık arkadaşlar, umarım bunun devamı gelir ama bazı iktidar vekillerinden barış dilinden uzak ve süreci sindirememiş sözler dinledik. Bazı bakanların ağzından düşmeyen o kelimeler; 'Savunma sanayisi, İHA'lar, SİHA'lar, S-400'ler, F-16'lar, füzeler'. Bu kürsüde böylesi bir süreçte savaş uçaklarını koyarak utanmadan, sıkılmadan konuşmalar yaptılar. Terörist siyaseti yaptılar ama ben bu kürsüye nasıl çıktım biliyor musunuz? Bakın, bir elimde zeytin dalı, bir elimde ekmekle çıktım. Niye biliyor musunuz? Çünkü burası savaşın reklamlarının yapılacağı kürsüler değil, burası halkın hayat kürsüsüdür. Bu kürsüden silahın değil, bu kürsüden siyasetin sözünün yükselmesi gerekir. Peki, neden yürüyüşümüze, 'Ekmek ve barış' dedik biliyor musunuz? Çünkü ekmek olmadan barış olmaz, barış olmadan da ekmek olmaz" ifadelerini kullandı.
'Bütçe yapmayı bilmiyorsunuz'
CHP Balıkesir Milletvekili Serkan Sarı ise kürsüye Türkiye haritası üzerine büyük harflerle 'Kriz' yazan bir dövizle çıktı. Döviz kürsüye sığmayınca TBMM Başkanlık Divanı'nın bulunduğu yere koyan Sarı'ya, Meclis Başkanvekili Celal Adan müsaade etmedi. Bunun üzerine Sarı, dövizi yanına aldı. Sarı, "Bu millet sizden bir çözüm bekliyor ama siz bir şeyin farkında değilsiniz. Şunu görmekten rahatsız oldunuz, bu tabelayı görmekten rahatsız oldunuz. Ülkeyi içine soktuğunuz durumdan rahatsızsınız değil mi? Ekonomide kriz var, adalette kriz var, hukukta kriz var, sağlıkta, eğitimde, tarımda kriz var. Gençler umutsuz, emekliler yoksul, çiftçi borç batağında ve siz, bu kriz ortamında hazırladığınız 24'üncü bütçenizde de yine sınıfta kaldınız. Yazıklar olsun size. Yazıklar olsun, bu vatandaşı unuttunuz. 24'üncü bütçenizde neden hiçbir şeyi çözemezsiniz biliyor musunuz? Çünkü bütçe yapmayı bilmiyorsunuz" diye konuştu.
'CHP'DE KRİZ VAR'
Daha sonra söz alan AK Parti Grup Başkan Vekili Leyla Şahin Usta, "Seçim 2023'teydi ve o kırmızı ışığı vatandaş, bizim milletimiz sandıkta CHP'ye gösterdi, 6'lı koalisyonunuza gösterdi. Ama hala bir hayal dünyasında yaşıyorsunuz. Çizdikleriniz bir hayal. Çizdikleri pankartta da CHP'nin renklerini kullanmışlar, hakikaten CHP'de bir kriz var, bunu çok güzel ifade etmişler. Tebrik ediyorum kendilerini. Bütçe yapmayı beceremediğimizi iddia etti sayın hatip. Rakamlarla neler yapılabileceğini saydı ama meşhur bir laf vardır; 'Geçti Bor'un pazarı, sür arabanı Niğde'ye' derler. Biz bunların hepsini; saydığınız yolları da, okulları da, hastaneleri de, geçitleri de hepsini çoktan yaptık. Daha geçen gün Belçika Brüksel'de Sayın Genel Başkanınız traktörlere el salladı. Unuttunuz galiba, bir seçim kampanyası vardı. Sayın Özgür Özel kampanyada her çiftçiye bir traktör verecekti. Sonra kendisine sorulduğunda, 'Ben onu seçim kampanyası için sansasyon olsun diye söyledim' diye kendi ağzıyla söyledi" ifadelerini kullandı.
'17-25 yolsuzluk haftasının içindesiniz'
AK Parti'li Usta'nın konuşması sırasında CHP milletvekilleri sıra kapaklarına vurdu. Genel Kurul'da AK Parti ve CHP milletvekilleri arasında atışmalar yaşanırken, CHP Grup Başkan Vekili Gökhan Günaydın söz aldı. Günaydın, "Serkan Sarı arkadaşımız tümüyle bütçe eleştirisi içerisinde kalmak suretiyle bir konuşma yaptı. Konuşmada sesini yükselttiği doğrudur ama sözünü de yükseltti ve sözünün tamamı sizin bütçeniz üzerindeydi. Sizin buradan heyecanlanıp da söz hakkı almanızı garipsediğimi söyleyeyim. Çünkü söylediklerine bir yanıt vermeniz gerekir, verdiğiniz zaman bunun bir anlamı olur. Dolayısıyla bu vergiyle Türkiye'yi yolsuzlukta ve yoksullukta birinci yaptınız. 17-25 yolsuzluk haftasının içindesiniz, 12'nci yılındasınız, bunu asla unutmayın" dedi.
'Yolsuzlara yol yapmayı öğreteceğiz'
AK Parti Grup Başkan Vekili Leyla Şahin Usta, yerinden konuşarak, "Sadece şunu ifade etmek istiyorum. Bakın, oturduğumuz yerin karşısında, sizin de altınızda, oturduğunuz yerde, 'Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir' diyor. 2023'te bu milletin sandıktaki oyuna karşılık siz hala bir saygı duymayı öğrenemediniz. 2024'te yerel seçim yapıldı, yerel seçim ile genel seçimi ayırt edemiyorsunuz. Genel seçimle 5 yıllık bu ülkenin yönetim hakkını millet kendi özgür iradesiyle sandıkta bize verdi. Bu beş yılı sonuna kadar kullanacağız. Yolsuzlara da yol yapmayı öğreteceğiz" diye cevap verdi.
'Buna siyasette 'topal ördek' derler'
Genel Kurul'da tartışmalar yaşanırken CHP Grup Başkan Vekili Gökhan Günaydın, "2023 seçimleri oldu, 2023 seçimlerinin nasıl olduğunu biliyoruz. Elbette sonuçlara bir şekilde bir saygı duyuluyor. 2024'te de bir seçim daha yapıldı. Buna siyasette ne derler biliyor musunuz? Buna siyasette 'Topal ördek' derler. 2023'te seçimi kazandınız, 2024'te kaybettiniz; topal ördeksiniz, ilk seçimde gideceksiniz" diye konuştu.
'Onun için mi o kadar çok kurultay yapıyorsunuz'
AK Parti Grup Başkanvekili Leyla Şahin Usta, CHP'nin kurultaylarını hatırlatarak, "Onun için mi o kadar çok kurultay yapıyorsunuz? Her gün topal ördek olmamak için kurultay yapıyorsunuz. Çok iyi anladım şimdi" dedi.
Bakan Bak soruları yanıtladı
Yaşanan tartışmaların ardından görüşmelere devam edildi. Teklifin 4'ncü maddesi üzerine görüşmeler sürerken Gençlik ve Spor Bakanı Osman Aşkın Bak, milletvekillerinin sorularını yanıtladı. Bağımlılıkla mücadele ve uyuşturucu ile ilgili sorular üzerine Bakan Bak, şunları söyledi:
"Gençlik ve Spor Bakanlığı, Bağımlılıkla Mücadele Yüksek Kurulu üyesi olan bakanlıklardan bir tanesi. Bizim görevimiz, öncelikle önlemektir. Bu amaçla gençlerimizi spor tesislerine davet etmek; sporun birleştirici, iyileştirici gücünü kullanarak, amatör spor kulüplerinde yaptığımız spor tesisleri ve havuzlarla birlikte pek çok aktiviteyle onların enerjisini alıp doğru bir yöne yönlendirmek için çabalıyoruz. Bununla ilgili örnek çalışmalarımız var, Edirne'de dezavantajlı ve uyuşturucu kullanılan mahallelerde çocuk ve gençlerle çalışmalar yapıyoruz. O mahallelerde ki spor kulüpleri sayesinde turnuva ve organizasyonlar sayesinde çok etkin sonuçlar aldık. Edirne'de sahalar, turnuvalar, muhtarlarla, sivil toplum kuruluşlarıyla beraber yaptığımız çalışmalarda gençlerin daha çok okula gittiğini, devamsızlığın azaldığını, derslerdeki başarıların arttığını ve sosyal dayanışma içerisinde toplumla iç içe olduklarını gözlemledik. Bunu İstanbul'da da yapıyoruz, İstanbul'un çeşitli ilçelerinde yapıyoruz; Adana'da yapıyoruz, pek çok ilde yapıyoruz. Bununla ilgili bizim, 'Mahalledeyiz' diye programımız var. Orada mahalledeki amatör spor kulüpleriyle beraber bu süreci yürütüyoruz."
'Amatör spor kulüplerine 1 milyar lira destek verdik'
Bakan Bak, Hakkari Yüksekova'da 5 bin kişilik stadyum projesine başladıklarını vurgulayarak, "Yüksekova Spor bayan takımı var, şampiyon olarak lige çıktı. Yine, orada Hakkarigücü var. Hakkarigücü, bayan takımları ve oradaki amatör spor kulüplerine destek oluyoruz. Bakanlık olarak bu yıl amatör spor kulüplerine 600 milyon TL nakdi olmak üzere toplam 1 milyarın üzerinde bir destek verildi. 2026 yılında da daha fazla bir desteği öngörüyoruz çünkü amatör spor kulüpleri gerçekten gençlerimizi spora yönlendiriyor. Bunun bir parçası yine Yüksekova ve Hakkari'de Sporcu Kamp Eğitim Merkezi Projesi devam ediyor, oraya yatırım yapıyoruz" ifadelerini kullandı.
'Hep birlikte çalışmaya devam edeceğiz'
'Terörsüz Türkiye' süreci kapsamında yapılan çalışmalardan bahseden Bakan Bak, şöyle devam etti:
"Bizim amacımız gençlerin sporun birleştirici, iyileştirici gücünü kullanarak spora yönlendirilmesi ve sosyalleşmesi; gençlik merkezlerinde vatanını, milletini seven, toplumla uyumlu gençler yetiştirmek. O yüzden yine Kredi Yurtlar Kurumumuzda yaptığımız çalışmaları da tekrar ifade edeyim; 1 milyon kapasiteye ulaştık ve bu yıl bize başvuran gençlerimizin yüzde 97'sini yerleştirdik. Önümüzdeki yıl çok daha rahat olacak. İnşaatı devam eden yurtlarımız var, yine yaklaşık 40-50 bin kişilik kapasiteyi de önümüzdeki yıl tamamlamış olacağız. Dolayısıyla, gençlerimize bu şekilde yatırıma devam ediyoruz. Doğru bir süreç, bütün bu süreci bağımlılıkla mücadele konusunda, uyuşturucuyla, dijital bağımlılıkla mücadele konusunda hükûmetimiz ilgili bakanlıklarla, Aile Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Adalet Bakanlığı, bizler, Sağlık Bakanlığı başta olmak üzere koordineli bir şekilde bunu yürütüyoruz. Burada tabii ailelerimiz de çocuklarını yakından takip etmeleri çok önemli, hepimiz çocuklarımızla konuşmalıyız, siz çocukla konuşmazsanız, siz çocukla sohbet etmezseniz, onun sorunlarını dinlemezsiniz başkaları devreye giriyor. Dolayısıyla burada ailelerimize de görev düşüyor. Hep beraber, bu beladan kurtulmayı hedefliyoruz, hep birlikte çalışmaya devam edeceğiz."
'Bu yıl 1,2 milyar tl'lik bir yatırımı gençlerin istihdamı için gündeme alıyoruz'
Gençlerle ilgili projeler hakkında Genel Kurulu bilgilendiren Gençlik ve Spor Bakanı Osman Aşkın Bak, "Özellikle şunu ifade etmek istiyorum; Sanayi ve Teknoloji Bakanlığıyla beraber ortaklaşa yürüttüğümüz proje çerçevesinde 10 bin istihdam sağladık. Böylelikle yaklaşık 150 tane fabrikanın kurulmasını Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile beraber sağlamış olduk. Özellikle üniversitedeki gençlerimizin kendilerini ifade edebilmeleri için, hayalini kurdukları projelerini gerçekleştirmeleri için sosyal, toplumsal değerlerini yükseltmeleri için 'ÜNİDES' adını verdiğimiz proje çerçevesinde yani öğrenci kulüplerini destekleme projesi çerçevesinde geçtiğimiz yıl 360 milyon lirayı kulüplere tahsis ettik ve bu gençlerimiz inanılmaz projeler ortaya çıkardı. Kimisi hasat zamanı çiftçilerle beraber oldu, kimisi çevre çalışmalarında oldu, kimisi köylere gidip okulları boyadılar, okulları yaptılar, kimileri teknoloji projesi yaptı. Dolayısıyla, gençlerimizin bu çerçevede aktif bir şekilde katılmasını sağlıyoruz. Ayrıca bu yıl da Sanayi ve Teknoloji Bakanlığıyla yaklaşık 1,2 milyar TL'lik bir yatırımı gençlerin istihdama katılması çerçevesinde gündeme alıyoruz ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığıyla 50 tane fabrikanın kurulumu ve bu çerçevede de iş istihdamının artırılması noktasında çalışma yürütüyoruz" ifadelerini kullandı.
'Gençlerimizin kötü alışkanlıktan uzak durması için çaba harcıyoruz'
Bakan Bak, Ağrı'ya yaptıkları yatırımları anlattı ve bakanlığı 2026 yılı bütçesinde bağımlılıkla ilgili ayrılan payın yetersiz olduğu yönündeki eleştiriler için, "Bizim bağımlıkla mücadeleye yönelik süreç kapsamında 12 bakanlıktan oluşan Bağımlılıkla Mücadele Kurulu üyesi olarak görev yapıyoruz. Bizim bütçemizde teknik olarak 59 milyon gözüküyor ancak bakanlığımızın yaptığı gençlik merkezleri, yurtlardaki eğitimler, psikososyal destek eğitimleri, bağımlılıkla mücadele eğitimleri, formatör eğitimleri, Yeşilay ile sivil toplum kuruluşlarıyla beraber yaptığımız eğitimlerin her biri bağımlılıkla mücadele ana eksenimizi oluşturuyor. Dolayısıyla biz de gençlerimizi tehdit eden bu süreci yakından takip ediyoruz ve özellikle de bu yıl sadece bağımlılıkla mücadeleyle ilgili araştırma yapan akademisyenlere, sivil toplum kuruluşlarına ve STK'lere 200 milyon TL civarında bir proje desteği vereceğiz. Yine örnek vereyim; Bağcılar'da, İstanbul'da, Edirne'de, işte, diğer ilçe ve illerde yapılan mücadelelerde muhtarlarımızla, amatör spor kulüplerimizle, kaymakamlıklarımız ve sivil toplum kuruluşlarımızla beraber çok ciddi şekilde mücadele ediyoruz. Tabii, sporun birleştirici gücüne inanıyoruz, sporun iyileştirici gücüne inanıyoruz çünkü biz de büyüdüğümüz yerde, spora gittiğimiz zaman çocuk enerjisini atıyor, enerjisini gideriyor. Düşünün, bir evde uyuşturucu kullanan bir çocuk var, bir de spor yapan çocuk var. Dolayısıyla, biz spora teşvik etmek yönünde çaba harcıyoruz. Bizim görevimiz, önleyicilik. Bu rakam, bizim bütçemizin yaklaşık yüzde 40'ına yakınıyla spor tesisi yaparak, spora teşvik ederek, amatör spor kulüplerimize destek vererek her kademede, her adımda, gençlerimizin uyuşturucudan, bağımlılıktan, kötü alışkanlıktan uzak durması için çaba harcıyoruz" diye konuştu.
'Spor tesisi yapmaya devam ediyoruz'
Antalya'ya yapılan spor yatırımlarından bahseden Bakan Bak, "Ayrıca, 'Yüzme Bilmeyen Kalmasın Projesi' çerçevesinde çocuklarımızı tesislere getiriyoruz. Dolayısıyla her adımımız, her şeyimiz gençlerimiz için, gençlerimizin spora yönlendirilmesi, uyuşturucu ve bağımlılıkla mücadelesiydi alakalı. Bu noktada, Türkiye'nin dört bir yanında spor tesisi yapmaya devam ediyoruz" dedi.