Yüksekova’da Gürdere (Cıvyan) Köyü'nde yaşayan 36 yaşındaki evli ve üç çocuk annesi çiftçi Elif Koca, manda yetiştiriciliğinde gösterdiği başarıyla dikkat çekiyor. 2018 yılında valilik tarafından desteklenen proje kapsamında aldığı 5 manda ile hayvancılığa başlayan Koca, aradan geçen 8 yılda işletmesini önemli ölçüde büyüttü.
"Yoğurt yapıyorum, süt yapıyorum, satıyorum"
Manda yetiştiriciliğini severek yaptığını belirten Koca, bu işe gönülden bağlı olduğunu söyledi. Günlük işleyişinden bahseden Koca, “İki bin on sekizden beri çiftçilikle uğraşıyorum. Devlet tarafından destek olarak verilen mandalara bakıyorum. Beş altı tane ile başlamıştım, şimdi yaklaşık on beş tane oldu. Yoğurt yapıyorum, süt yapıyorum, satıyorum. İşimi seviyorum, bu işleri yaparken zevk alıyorum” dedi.
"Mandalar koyunlara göre daha zahmetsiz"
Mandaların bakımının ineklere göre bazı farklılıklar taşıdığını belirten Koca, hayvanlarının kendisine alışık olduğunu vurgulayarak, “Beni tanımadan başkası olsa alanına bırakmazlar. İsimlerini söylediğimde bana bakıyorlar, yol veriyorlar. Köyde pek sevilmiyor ama ben çok seviyorum. Yoğurdu, sütü de çok güzel. Koyunlara göre daha zahmetsiz; yaylaya gitmiyorsun, güneşte kalmıyorsun. Sabah-akşam sağıp bakımını yapıyorum. En zor kısmı ahırı temizlemek, onu da eşimle birlikte yapıyoruz” ifadelerini kullandı.
"3 buçuk kilo olan kova yoğurdu 250 liraya satıyorum"
Yoğurt üretimini de gelir kaynağı haline getiren Koca, ürünlerine talebin yüksek olduğunu belirterek, “3 buçuk kilo olan kova yoğurdu 250 liraya satıyorum. 1 litre sütünü de geçen sene 45’e satıyordum bu sene 50 TL’ye satıyorum. Bu işin devam etmesini istiyorum, manda yetiştiriciliğini çok seviyorum” diye konuştu.
“Beşle başlayan işletme sayısı şu an otuz kırklara ulaşmış durumda”
Koca’nın işletmesini ziyaret eden Yüksekova İlçe Tarım ve Orman Müdürü Murat İnan, 2018’de verilen desteklerin sahadaki sonuçlarını görmekten memnun olduklarını söyledi. Müdür İnan, “2018’de valiliğimiz tarafından desteklenen proje kapsamında Elif Hanım’a 5 manda verilmişti. Sekiz yıl sonra işletmeye geldiğimizde hem manda hem büyükbaş hayvan sayısında ciddi artış olduğunu gördük. Bugün 8 anaç manda, 6 yavru ve bunun dışında 15–20 civarında da inek bulunduğunu tespit ettik. Beşle başlayan işletme sayısı şu an otuz kırklara ulaşmış durumda” dedi.
“Kadın çiftçilerin ve genç üreticilerin bu tür projelerle güçlenmesini çok önemsiyoruz”
Kadın üreticilere verilen desteklerin önemine dikkat çeken İnan, “Kadın çiftçilerin ve genç üreticilerin bu tür projelerle güçlenmesini çok önemsiyoruz. Elif Hanım gibi gerçek üreticilere ulaşarak tarım ve hayvancılık potansiyelini en üst seviyeye çıkarmak en büyük temennimizdir” diye konuştu.