Ticaret Bakanlığı Doğu Anadolu Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğü’ne bağlı Yüksekova Gümrük Müdürlüğü önünde toplanan yaklaşık 35 tır şoförü, İran tarafında yaşadıkları sorunların çözülmesini talep etti. Grup, İran’da Türk tırlarının günlerce bekletildiğini ve bu durumun ciddi mağduriyetlere yol açtığını belirterek yetkililerden kalıcı çözüm istedi.
“Tüm giderleri cebimizden karşılamak zorunda kalıyoruz”
Grup adına konuşan tır şoförü Aydın Satıcı, yaklaşık dört-beş aydır İran’la ciddi sorunlar yaşadıklarını söyledi. Satıcı, Yüksekova ve çevresindeki tırların uzun yıllardır İran’a çinko ve maden taşıdığını belirterek, “Dört, beş aydır İran’la sıkıntı yaşıyoruz. Biz maden taşıyoruz İran’a; çinko taşıyoruz. İran tarafı bir süre ‘izinleriniz bitmiş, gelmeyeceksiniz’ dedi. Biz de bekledik. Sonra izinlerin açıldığı söylendi. Bir defaya mahsus yükledik, İran’a gittik ama bu sefer de tırlarımızı 10-15 gün beklettiler. Orada beklerken sigorta, vergi, şoför maaşları, fenni muayene, gümrük masrafları gibi tüm giderleri cebimizden karşılamak zorunda kalıyoruz” dedi.
“Beyannamelerimiz bitmiş olmasına rağmen ‘aşağı parka çekin, bekleyin’ diyorlar”
İran tarafında işlemlerinin tamamlanmasına rağmen bekletildiklerini vurgulayan Satıcı, uygulamanın kasıtlı olduğunu savunarak, “Beyannamelerimiz bitmiş olmasına rağmen ‘aşağı parka çekin, bekleyin’ diyorlar. Açıkça ‘Size öyle eziyet çektireceğiz ki İran’a gelmeyin’ deniliyor. Amaçları sadece İran tırlarının çalışması. ‘Türk tırları yüklemesin, İran tırları çalışsın’ deniliyor. Yirmi yıla yakındır bu madenleri Yüksekova, Hakkari, Van, Şemdinli ve Esendere araçları taşıyor. Ama son iki aydır bize bu eziyet yapılıyor” diye aktardı.
“İki ülke arasında anlaşmalar var”
İran tarafındaki uygulamaların hukuki dayanağı olmadığını dile getiren Satıcı, iki ülke arasında sınır ticareti kapsamında bir düzen bulunduğunu hatırlatarak, “İki ülke arasında anlaşmalar var. Günübirlik gidip gelme hakkımız var. Kanunen ‘git, 10-15 gün bekle’ diye bir şey yok. Bu tamamen keyfi muamele. Ayda bir sefer bile gidemiyoruz. Gittiğimizde de şoförlere sürekli sıkıntı çıkarılıyor” dedi.
“Dört aydır bu sorun çözülmüyor”
Sorunlarını defalarca yetkililere ilettiklerini belirten Satıcı, valilik, kaymakamlık ve gümrük müdürlüğü nezdinde girişimlerde bulunduklarını ifade ederek, “Vali beyin yanına gittik, kaymakam beyin yanına gittik. Gümrük müdürlüğüne ilettik. Müdürler, İran tarafıyla toplantılar yapıldığını, ‘tamam yükleyebilirsiniz’ denildiğini söylediler. Biz yükledik ama İran’da yine aynı muameleyle karşılaştık. Gümrük müdürlüğü de ‘Haklısınız, söylediklerinizi İran’a iletiyoruz’ diyor. Ama dört aydır bu sorun çözülmüyor” şeklinde konuştu.
“Çocukları okula giden, ailesine bakmak zorunda olan insanlar var”
Yaşanan durumun yalnızca şoförleri değil, yüzlerce aileyi etkilediğini vurgulayan Satıcı, “Yüksekova, Hakkari, Esendere ve Şemdinli toplamında 100-120’ye yakın tır var. Her tır bir aile demek. Bir ailede 7-8 kişi var. Aylarca bekletiliyoruz, mağduruz. Dört aya yakındır insanlar evine ekmek götüremiyor. Araçların muayenesi gelmiş yaptıramıyorlar, sigortası gelmiş yatıramıyorlar. Bir tırın sigortası 65-70 bin lira, C2 belgesi 40-45 bin lira. Şoförlerimizin maaşlarını ödemekte zorlanıyoruz. Çocukları okula giden, ailesine bakmak zorunda olan insanlar var” diye belirtti.
“İran tarafı tamamen keyfi davranıyor”
Yetkililerden somut adım beklediklerini dile getiren Satıcı, “İran tarafı tamamen keyfi davranıyor. Kanunen böyle bir hakları yok. İşlemlerin bittiyse yükünü boşaltır, geri dönersin. Biz sadece hakkımız olanı istiyoruz ve bu konuda yetkililerin acilen adım atmasını bekliyoruz” dedi.
Öte yandan, yaşananlara ilişkin Yüksekova Gümrük Müdürlüğü’nden veya yetkili kurumlardan henüz resmi bir açıklama yapılmadı.