Van'ın 4 bin yıllık elması

VAN - Mikro klima özelliği ve güneşli gün sayısının fazla oluşu sayesinde kaliteli elma yetiştiriciliğinin yapıldığı alanlardan biri olarak bilinen Van Gölü havzasında, elma yetiştiriciliği yapan çiftçiler elde ettikleri ürünleri ekonomiye nasıl çevirecekleri konusunda endişe içerisinde.

Çeşitlerinin çok nadir bulunduğu sulu ve farklı tat taşıma özelliğine sahip elma çeşitleri arasında yer alan, pamuk elma, ekşi elma, Van elması, Arapkızı, süs elması, kızıl elma ve sarı kız olarak bilinen 10'a yakın elma çeşidi ihraç edilmediği için beklenilen parayı üreticilere kazandırmıyor. Sadece ilçe içerisinde tüketildiği belirtilen elma çeşidinin tanıtımının yapılamaması nedeniyle ilçe dışına çıkamadığı ifade ediliyor. Van Gölü Havzası Organik Tarım Derneği ve Erciş Organik Güvenilir Gıdalar Derneği Başkanı Müslüm Dursun, Erciş ve çevre ilçelerde ilginin olması durumunda ihracatın yapılacağını belirterek, "Bölgedeki meyve bağları kültürel değerlere sahip, Urartu Krallığı'ndan bugüne kadar dayanan bir kültür var ve bu kültür 4000 yıllık tarihe dayanıyor. Bugüne kadar nesilden nesile aktarılan ve günümüze gelen bu değere sahip çıkmamız durumunda ileri nesillere taşırız" dedi.

'4000 yıldır yetiştiriliyor'

Erciş elması olarak bilinen ve Eylül ayı sonlarında olgunlaşan elmalar tezgahlardaki yerini alırken, bu yıl elma üretiminin iyi olduğunu ifade eden Dursun, doğanın ve ekolojinin insanlığa her türlü fedakarlığı yaptığını ifade ederek, insanların doğasına sahip çıkamamasından yakındı. Dursun, bölgedeki elma yetiştiriciliğinin 4000 yıllık kültür olduğunu ifade ederek, 4000 yıldan bugüne kadar gelen elmaların her yıl olduğu gibi bu yıl da beklenenin ötesinde verim sağladığını aktardı. Dursun, bölgede bu tarihi elmaların yaşatılması için dernek olarak kredili bahçeler kurduklarını söyleyerek, "Erciş ilçesinde tarihi değerlere sahip çok sayıda meyve ağaçları var. Dış pazardan gelen ürünler nedeniyle yeteri kadar Erciş elması tüketilmiyor. Bu nedenden beklenilen ekonominin sağlanmaması nedeniyle elmalar ya çok ucuz fiyata tüketiliyor ya da bekleyerek çürümeye terk ediliyor. Bölge halkı ekonomik olarak elmadan kalkınmadığı için yatırımını bu elmaya yapmıyor. Bizler bu anlamda çeşitli çabalar göstererek insanlarımızın bu ekolojik kültüre sahip çıkmasını sağlasak bile yeterli olamıyoruz. Çünkü yeniyiz, bu anlamda destek istiyoruz" diye konuştu.

'Bir bardak çay fiyatı ile bir kilo elma fiyatı aynı'

Üretiminin çok zahmetli olduğu ifade edilen Erciş ve Van elma çeşitlerinin sezon sonunda yapılan satışlarda çiftçinin beklentilerini karşılamadığını belirten Dursun, "Bir kilo elma fiyatı ile bir bardak çay fiyatı aynı. İlkbahardan sonbahara kadar organik ortamda yetişen ve ciddi emekler sarf edilen elmalar çiftçinin beklentilerine cevap olamıyor. Bu nedenden bu elmanın ve bu kültürün yaşatılması için adeta çiftçilere ricada bulunuyoruz. Kredili bahçeler kuruyor bölgenin sembolü ve kültürü haline gelen elmaların yaşatılması için var gücümüzle mücadele ediyoruz" dedi.