Trump, İran'ın kültürel varlıklarını vurma tehdidinden geri adım atmadı

ABD Başkanı Donald Trump, İran’ın kültürel varlıklarını vurma yönünde tartışma yaratan tehdidi konusunda geri adım atmadı. Trump, dün böyle bir adımın uluslararası savaş suçu teşkil edeceği hatırlatmasına rağmen, ABD’nin ‘İran’ın kültürel varlıklarına dokunma izni’ olduğunu savundu.

Başkanlık uçağı Air Force One’da gazetecilerin sorularını yanıtlayan Trump, “Halkımızı öldürme izinleri var. Bizim halkımıza işkence etmelerine ve sakat bırakmalarına izin var. Yol kenarına yerleştirilen bombaları kullanmalarına ve halkımızı havaya uçurmalarına izin var. Ve bizim onların kültürel miraslarına dokunmamıza izin yok mu? Bu böyle işlemez” diyerek sözlerinin arkasında durdu. Trump, ‘İran’ın intikam yemini’ sorulduğundaysa, “Olursa olur. Eğer bir şey yaparlarsa, büyük bir misilleme olacak” dedi.

Kültürel varlıkların hedef alınması, Cenevre ve Lahey’de imzalanmış uluslararası sözleşmelerle yasaklanmış durumda. BM Güvenlik Konseyi 2017’de kültürel varlıkların yok edilmesini kınayan bir kararı oybirliğiyle kabul etmişti.

İNSAN HAKLARI İZLEME ÖRGÜTÜ KINADI

Trump’ın böylesine açık bir uluslararası hukuk ihlalinden söz etmesine dünya çapından tepki yağmaya devam ediyor. İran’dan gelen IŞİD benzetmelerinin ardından, İnsan Hakları İzleme Örgütü de Trump’ın tehdidini kınadı. Örgütün Washington temsilcisi Andrea Prasow şu ifadeleri kullandı: “ABD Başkanı Trump, İran’ın kültürel mirasına yönelik tehditlerini geri almalı. ABD Savunma Bakanlığı, savaş yasalarına uyma taahhüdünü kamuoyu önünde yeniden teyit etmelidir. İster Cemal Kaşıkçı’nın acımasızca öldürülmesini kınamaktan kaçınmak olsun, ister hükümlü savaş suçlularını affetmek olsun, Trump, ABD dış politikasının bir parçası olarak insan haklarına çok az saygı duyduğunu göstermiş oldu.”

Trump, dün attığı tweette ‘İran’ın Amerikalılara veya Amerikan unsurlarına saldırması halinde, yıllar önce İran tarafından rehin alınmış 52 ABD’liyi temsilen 52 İran sahasının vurulmak üzere tespit edildiğini ve bu yerlerin çok hızlı ve sert biçimde vurulacağını’ söylemişti. Gelen tepkiler üzerine Trump’ın sözlerini ‘izah etmeye’ çalışan ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, “Yasalar dahilinde davranacağız. Sistemin içinde hareket edeceğiz. Hep öyle yaptık, hep öyle yapacağız” demişti.

İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif Trump’ın bu sözlerine “Kültürel alanların hedef alınması savaş suçudur” yanıtını verip “Kültürel mirasımızı hedefe koyarak IŞİD’in savaş suçlarını taklit etme konusunda halüsinasyon görenlere bir hatırlatma: Bin sene boyunca barbarlar gelip şehirlerimizi tahrip etti, kütüphanelerimizi yaktı, anıtlarımızı yıktı. Şimdi onlar nerede? Biz ise hala buradayız ve dik duruyoruz” demişti.

İran Enformasyon Bakanı Muhammed Cevad Azeri Cahromi de “IŞİD gibi, Hitler gibi, Cengiz gibi! Hepsi kültürlerden nefret ediyor. Trump, takım elbiseli bir terörist” tepkisini göstermişti.