Şeyh Said ve arkadaşlarının mezar yeri 95 yıldır saklı

Şeyh Said ve 46 arkadaşının İstiklal Mahkemesi’nin haklarında verdiği hükümle 29 Haziran 1925’te Diyarbakır Dağkapı Meydanı’nda idam edilişlerinin üzerinden 95 yıl geçti. Cumhuriyet tarihinin ilk ayaklanması olarak bilinen Şeyh Said isyanı, 5 Şubat 1925’te başladı. İsyanın Mayıs 1925’te bastırılmasının ardından kurulan İstiklal Mahkemesi, aldığı idam kararlarını 28 Haziran günü açıkladı. Karar hemen ertesi gün Dağkapı Meydanı’nda infaz edildi.

İdam edilişlerinin üzerinden 95 yıl geçmesine rağmen Şeyh Said ve arkadaşlarının mezar yeri hala bilinmiyor. Cenazelerin meydanın hemen yanı başındaki eski Orduevi bitişiğindeki alana gömüldüğü yönünde bilgiler olsa da,  ailenin 1979’dan bu yana Şeyh Said ve arkadaşlarının mezar yerlerinin bulunması için hükümet, Meclis ve yargı makamlarına yaptığı tüm çağrı ve başvurular sonuçsuz kaldı.

Ailenin 2010 yılında İçişleri Bakanlığı’na verdiği dilekçeye aradan 10 yıl geçmesine rağmen hala yanıt bile verilmiş değil.

Şeyh Said ve arkadaşlarının ailelerinin döneme dair tarihi gerçekliklerin açığa çıkarılması için kurulan Şeyh Said Derneği’nin başkanı torunu Mehmet Kasım Fırat, Şeyh Said’in ve arkadaşlarının mezarlarının bulunması için verdikleri mücadeleyi anlattı. 

29 Haziran’ı “kara gün” olarak nitelendirdiklerini dile getirerek sözlerine başlayan Fırat, “Şeyh Said, halkı ve amaçları doğrultusunda verdiği bir mücadelede yaşamını yitirdi. Cumhuriyetin kuruluşunda başlayan zulüm, Kürt de dahil hiçbir şeyi kabul etmiyordu. Bundan kaynaklı Kürtler de bir isyan dönemi gelişti, cemiyetler kuruldu. Her biri ayrı cemiyetler. Bu cemiyetler resmi tarihe kötü cemiyetler olarak yansıtıldı. Cumhuriyet’in inkar politikasına karşı başlatılan isyanda ilk toplantı Tekman’da alınıyor. Burada Şeyh Said isyanın öncüsü seçiliyor ve birçok insan bu isyanda yer aldı” bilgilerini verdi.

Fırat, cenazelerini almak için bugüne dek 100 ün üzerinde başvuru yaptıklarını, ancak sonuçsuz kaldığını kaydetti.