DSÖ çatısı altında Avrupa'nın başını çektiği küresel aşı girişimine ABD katılmadı

ABD Başkanı Donald Trump her fırsatta koronavirüs pandemisine karşı harekete geçmekte geç kalmak ve Çin yandaşı olmakla suçladığı DSÖ'ye fonları keserken, BM Cenevre merkezindeki ABD Temsilciliği Sözcüsü, DSÖ'nün ortak aşı geliştirmeye yönelik küresel girişimine Washington'ın müdahil olmayacağını belirtti. 

Temsilcilik Sözcüsü, Reuters'in konuyla ilgili sorusuna gönderdiği yazılı yanıtta şunları söyledi:

"ABD'nin resmi katılımı olmayacak. Mümkün olduğu kadar çabuk koornavirüs aşısı geliştirmeye yönelik uluslararası işbirliğini desteklemek için bu girişim hakkında daha fazla şey öğrenmeyi istekle bekliyoruz."

"ABD'nin sözkonusu toplantıya katılmasa da koronavirüs krizi dahil küresel sağlık meselelerine liderlik etme kararlılığını devam ettireceğinden şüphe olmasın."

DSÖ'nün 'pandemiyle mücadele için işbirliğinde dönüm noktası' diye nitelediği girişim, bugün Almanya Başbakanı Angela Merkel, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa'nın başını çektiği dünya liderleri ve Gates Vakfı gibi aktörlerin katıldığı video konferansla başladı. 

Toplantının amacı; koronavirüsün önlenmesi, teşhis ve tedavi edilmesi için güvenli ve etkin aşıların, testlerin, ilaçların geliştirilmesinin hızlandırılması ve bunlara zenginlerle yoksulların eşit erişiminin garantiye alınması olarak açıklandı. 

ABD Başkanı Donald Trump'ın hedef tahtasına oturttuğu DSÖ Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, video konferansın açılışında, "Sadece ortak yaklaşımla yenebileceğimiz ortak bir tehditle karşı karşıyayız" mesajı vererek "Tecrübe bize diyor ki, araçlar elimizin altındayken bile herkes için eşit şekilde erişilebilir olmuyor. Bunun olmasına izin veremeyiz" vurgusu yaptı.  

Avrupa Birliği'nin (AB) 4 Mayıs’ta virüsle mücadele için donörler konferansı düzenleyeceğini aktaran Ghebreyesus, "Bu etkinlik, Kovid-19 için aşılar, tanı araçları ve tedavi edicilerin geliştirilmesi, üretimi ve eşit dağılımını hızlandırmak için önemli bir işbirliği" dedi.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres de geliştirme ve üretim kadar adil şekilde dağıtmaya vurgu yaparak  aşının bir ülke veya bölge değil, tüm ülkelere eşit şekilde dağıtılmasının, küresel olarak herkesin her yerde ulaşabileceği noktada bulunmasının altını çizdi.

Guterres, dünyadaki tüm liderleri birlikte hareket etmeye davet ederek, "Kovid-19'a karşı hayatımızın savaşındayız" dedi.

2009 yılındaki H1N1 domuz gribi pandemisinde aşıların eşit dağıtılmadığı, gelişmiş ülkelerin daha fazla aşı edindiği eleştirileri yükselmişti. 

AIDS, Tüberkloz ve Sıtmayla Küresel Mücadele Vakfı Başkanı Peter Sands de "İhtiyacı olanın erişimini garanti etmek zorundayız. AIDS'den çıkarılan dersleri öğrenmemiz lazım. Anti-retroviral ilaçlar geliştirilene dek milyonlarca insan öldü" uyarısını yaptı. 

AB'nin icra organı Avrupa Komisyonu'nun Başkanı Ursula von der Leyen, birliğin 4 Mayıs'ta düzenleyeceği konferansla başlatacağı kampanyada hastalık önleme, teşhis ve tedavi çalışmalarını desteklemek için  7.5 milyar euro (8.10 milyar dolar) toplama hedefini açıkladı.

Von der Leyen "Bu sadece ilk adım, gelecekte çok daha fazlasını atmamız gerekecek" dedi. 

Macron, dünya genelindeki sağlık çalışanlarına teşekkür edip tüm G7 ve G20 ülkelerini girişimi desteklemeye çağırırken şu mesajı verdi:

"Bu ortak girişim etrafında hem Çin hem de ABD'yi uzlaştırmayı başarmamızı umuyorum, çünkü buradaki mesele, koronavirüsle mücadelenin insanlığın ortak iyiliği için olduğu ve bu mücadeleyi kazanmak için bölünme yaşanmaması gerektiğidir."

Merkel de "Bu girişim, aşıyı üreterek ve dünyanın her yerine dağıtarak küresel çapta halkların çıkarlarını korumakla ilgilidir" dedi. 

Afrika Birliği'nin başkanlığını yürüten Ramaphosa, pandeminin ABD'den sonraki merkezi olma riski bulunan Afrika'da sağlık hizmetleri standartlarının çok düşük olduğunu ve halkların mahvedici virüs karşısında savunmasız olduklarını hatırlatarak desteğe ihtiyacı olduğunu belirtti.