Bakan Şimşek: Borçlar yönetilemiyor, tedbir alacağız

Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, Türkiye’nin karşı karşıya olduğu en büyük sorunlardan birinin enflasyon ve cari açık olduğunu söyledi. Küresel verimliliğe bakıldığında da aşağı yönlü bir trendin söz konusu olduğunu belirten Şimşek “Dünya büyük bir borç batağında, bunu abartmıyorum, çünkü dünya toplam borcunun milli gelire oranı neredeyse yüzde 320’lere yaklaşmış durumda. Şimdi bugün bir sorun yok, ama faizler yükselirse bu borçların geriye ödenmesinde sıkıntı olacak. O zaman dünya faizleri kalıcı olarak sürekli yükseltemez, çünkü yükseltirse yavaşlayacak. Böyle bir durumla karşı karşıyayız. Bizim aslında bu dönemde kaldıraç oranını azaltmamız gerekiyor” değerlendirmesinde bulundu.

Şimşek, Uludağ Ekonomi Zirvesi’nin açılışında yaptığı konuşmada, “Enflasyonun en büyük sebebi liradaki değer kaybı” dedi ve ekledi:

-Döviz borçlanmaya sınır getireceğiz; KOBİ’lerde yaptık. Büyükler yönetebildiklerini söylüyor ama görüyoruz yönetemiyorlar; tedbiri alacağız. Esas sorun burada reel sektör şirketlerinde. Reel sektör şirketlerimizin döviz açığı net pozisyonu 213 milyar dolar. Bu büyük bir rakam.

-Peki ne yapacağız? Meşhur Amerikan Başkanı Kennedy’nin bir sözü var. ‘Çatıyı hava güneşliyken tamir etmek lazım’. Şu anda dünyada büyüme var, likitide bol sayılır. Faizler düşük sayılır. Şimdi bizim çatıyı onarma zamanımız, çünkü yağmur yapacak. Belki yarın, belki daha uzun vadede ama elinde sonunda bu küresel senkronize büyüme devam etmeyecek. Etmemiş geçmişte. Bunları dönem dönem yaşadık. Büyüklüğünü bilemem ama yağmur yağacak belki fırtına olacak. Bugünden evimizi sağlamlaştırmamız, çatımızı sağlamlaştırmamız lazım.

-Maalesef yatırımlarda inşaatın payı çok yüksek.

-Artık inşaata yatırım yapan yatırımcılardan, Ar-Ge’ye, teknolojiye yatırım yapmalarını istiyoruz; inşaattan kazandıklarını imalata yatırsınlar.

-Vergi tabanımız dar, genişletmemiz lazım. Kayıt dışı ekonomiyle mücadeleyi kastediyorum.

-Sermaye piyasaları gelişmeden artık bu hızda devam edemeyiz; şu anda şartlar elverişli henüz yağmur yok.

-Şirketlerinizi halka açın. Biz ne gerekiyorsa her türlü desteği vereceğiz. Çünkü amacımız tabana yayılmış bir sermaye ile bu işi götürmek.

-Bankalara çağrım: Hepinizin bir aracı kuruluşu var. Ama neden yatırım bankası kurmuyorsunuz? Mevduata dayalı yatırım bankası kurun. Startuplara yatırım yapın.

-Geleneksel sektörlerde kâr payları düştü.

-Gelecek vaadeden şirketlere daha çok kaynak verelim.

– Çalışanlarınıza tasarruf teşvikini anlatın. Tassarruflara şirketler olarak siz de bu şekilde destek olun.

– Türkiye Avrupa’da değil iddiasına yanıt Trakya nüfusudur; 11 milyon. Birçok AB ülkesinden daha büyük. Yani fiziki olarak tartışmasında bile net Avrupa’nın bir parçasıyız; Avrupa’nın Türkiye’ye ihtiyacı var. Türkiye’nin de Avrupa’ya ihtiyacı var; demokratik kaliteyi artırmamız, hukuk sistemini iyileştirmemiz için.

-Doğuda güneyde örnek olacak birşey yok. Bu konularda Avrupa’dan ilham almaya devam edeceğiz.

-Her 100km’de bir havalimanı olacak. 2040 yılında Türkye’nin içinde olduğu yedi gelişmekte olan ülke gelişmiş yedi (G7) ülkenin iki katına çıkacak.