İbrahim Genç

İbrahim Genç

Kürdistan fikrine bomba işler mi?

Kürdistan fikrine bomba işler mi?

Irak Kürdistan Bölgesi (IKB)’nin başkenti Erbil’de dün (29 Eylül) meydana gelen patlamalarda 6 güvenlik görevlisi yaşamını yitirirken içinde sivillerin de olduğu 62 kişi yaralandı. Son yıllarda güvenli oluşlarıyla ön plana çıkan IKB kentlerinin de altı yıl aradan sonra tekrar saldırıya uğraması dikkat çekmektedir. Özellikle son zamanlarda hem yerel hem de uluslararası kamuoyunda “Bağımsız Kürdistan” düşüncenin işlenmesi, son yapılan seçimlerde ortaya çıkan tablo da bu saldırının irdelenmesini zorunlu kılmaktadır. IKBY’deki kaynaklardan gelen son bilgilere saldırı El Kaide’ye bağlı Irak ve  Şam İslam Devleti (IŞİD) tarafından gerçekleştirildi. Dolayısıyla IŞİD’in bu eylemi yapması, IKBY’nin Rojava politikasında yaptıklarını ve orada meydana gelen gelişmeleri, son IKBY seçimlerini ve Erbil’de yapılan güzellik yarışmasını irdelemeyi zorunlu kılmaktadır.

Mesud Barzani’nin Rojava Politikası

Suriye’de iki yıldan fazla süredir geçen iç savaşta Kürtler üçüncü taraf olduklarını ilan edip hem Esad rejimine hem de Suriye Muhalefeti’ne mesafeli durdular. Esad rejimi, Kürtlerle çatışarak ekstra bir cephe açmaktansa Kürt bölgelerinden sessizce çekilmiş, Muhalefet’e bağlı Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) ise bu süreçte Kürtleri görmemezlikten gelmeyi tercih etmiştir. Bu süre zarfında Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başkanı Mesud Barzani, Rojava’daki Kürt partilerini Erbil’e davet etmiş ve “Hewler antlaşması”nın imzalanmasını ( 12 Temmuz 2012) sağlamıştı. Böylece Rojavalı partiler “Kürt Yüksek Konseyi”ni oluşturmuş ve 19 Temmuz 2012 itibariyle Afrin’den başlayarak tüm Kürt bölgesinin yönetimini fiilen ele almıştılar. Bunda IKBY Başkanı Mesud Barzani’nin birlik çağrısı ve buna ön ayak olması büyük önem taşımıştı.

Bu örgütlenmeden sonra uzun süre Rojava, her türlü saldırı ve çatışmadan uzak tutuldu. Bu durum Rojava Kürtlerinin Temmuz 2013 ortalarında geçici yönetim ilan etmek istediklerini ilan etmeleriyle bozuldu. Başta Ceylanpınar’ın karşısında yer alan Serekani (Rasalayn) olmak üzere Akçakale’nin karşısında yer alan Gire spi (Til Ebyad) ve petrol bölgesi olan Rimelan, Çilaxa, girke Lege gibi alanlarda şiddetli çatışmalar yaşandı. Bu çatışmalarda Irak ve Şam İslam Devleti (IŞİD) ile El Nusra büyük kayıplar verdikçe sivillere yönelerek başta Halep’in güneyine düşen Til Hasil ve Til Eran’da olmak üzere birçok yerde çeşitli katliamlar da gerçekleştirdiler.

Bu tablo karşısında IKBY de Rojava’daki gelişmelerle yakından ilgilenmiş ve Rajavalı Kürtlere her fırsatta “Ulusal birlik” çağrısında bulunmuştur. Bu süreçte Kürt Ulusal Kongresi’nin Erbil’de toplanması için de tüm Kürtlere çağrıda bulunan yine Mesud Barzani olmuştur. Aynı zamanda IKBY, Rojava’daki El Parti ve Azadi partileri eliyle bir etki de oluşturmaya çalışmış, hatta bu partilerin üyelerini IKBY’de eğittiğini kabul etmişti. PYD ile süren sürtüşmelere rağmen IKBY Başkanı Mesud Barzani Ağustos 2013 başında, Rojava’daki katliam iddiaları karşısına El Nusra’yı uyarmış ve Kürtlerin yalnız olmadığını belirtmiştir. IKBY bununla da yetinmemiş, Rojava sınırına 8 Peşmerge birliği yerleştirerek El Nusra’ya göz dağı vermiştir. Bunun yanında Mesud Barzani, Kürt Ulusal Kongresi hazırlık komitesine de Rojava’daki durumu incelemek üzere bir heyetin oluşturulmasını tavsiye etmiş ve “Eğer komisyon, bölgede yaptığı incelemeden sonra, bu haberlerin doğru olduğunu teyit ederse; kadın, çocuk ve sivil halkın hedef alındığı tespit edilirse, Kürdistan hükümeti olarak tüm gücümüzü ortaya koyup, halkımızı korumak için seferber olacağız” demişti.

Bütün bu gelişmelerle birlikte IŞİD/Nusra  gibi çeteler, son bir hafta içinde Afrin bölgesinde büyük kayıplar verdiler. Sadece son dört günde Afrin’e bağlı  Cindires ve Atma’da 60 çete üyesinin öldürüldüğünü aktaran yerel kaynaklar, YPG’nin IŞİD Genel Komutanı Çeçen kökenli Ömer Şişani ve örgütün emiri Abdülkerim El-İmarati’yi de öldürdüğünü aktarıyor. Rojava’da çetelerin verdiği ağır kayıplar, Barzani’nin dolaylı olarak Rojava’ya verdiği destek ve uluslar arası kamuoyunun Esad’la anlaşmaya varması; IŞİD’in Kürtleri hedef yapmasında etkili olmuş olabilir. Zaten bu tür örgütler geçen gün yaptıkları açıklamayla da Suriye Muhalefeti Ulusal Koalisyonu’ndan çıktıklarını ilan etmişti. Böylece başı boş kalan bu çetelerin iyice kontrolden çıkmayacağının garantisi yok.

Kürdistan Bölgesi’nin Yükselişi

Bugün birçok Batılı kaynak ve Türkiye gazeteleri IKBY’yi sürekli takip etmekte ve meydana gelen değişimi, gelişimi yakından takip etmektedirler. Öyle ki Milliyet gazetesi; Erbil’de yükselen binaları, yapılan rezidansları, AVM’leri, şehirleşmeyi yazarak “Doğu’da bir Paris daha yükseliyor” diyordu. IKBY, kendi bölgelerinde yaşayan her din ve kimliğe karşı özgürlükçü davranmış ve yaşam standardını yükseltmeye çalışmıştır. Tabi bunda IKB’nin sahip olduğu petrol rezervi, bunun Bağdat Hükümeti’nden bağımsız olarak ihraç edilmeye başlanması Bölge’yi daha zenginleştirdi. Bütün bu gelişmelerle birlikte Mesud Barzani başta olmak üzere birçok kişi “Bağımsız Kürdistan” fikrini işlemeye başladı. 21 Eylül’de yapılan IKBY seçimleri de Kürtlerin kendilerini yönetmeye hazır oldukları imajını vermeye başladı.

Bununla birlikte IKBY, her geçen gün kendi bölgelerindeki petrolü kendisi işlemeye, dünya devi şirketlerle anlaşmalar imzalamaya ve petrolünü ihraç etmeye başladı. Bu sebepledir ki uluslar arası kamuoyu büyük yabancı ajanslarda “Petrolün Kürdistan’ın bağımsızlığını gerçekleştirdiği” fikri yer edinmeye başladı. Uzmanlar, Irak İl Meclis Seçimleri Yasası’nda yapılan değişiklikle Kasım 2013’te yapılacak olan il meclis seçimlerinde de Kerkük’ün de IKBY’ye bağlanacağını ve bunun da IKBY’yi petrol üreten ülkeler içinde üçüncü yapacağını dile getiriyor. Bütün bu gelişmelerin Bağdat ve Erbil arasında düşük yoğunluklu bir çatışma yarattığı biliniyor. Dolayısıyla IKBY’nin son yıllarda Bağdat’a çektiği restler, imzaladığı petrol antlaşmaları bir “bağımsızlık” duygusunu geliştirmesi bazı yönetim ve ülkeleri kızdırıyor.

Bütün bu yapbozları bir araya getirdiğimizde radikal dinci grupların IKBY’yi hedef tahtasına oturtabilecekleri ihtimali yüksek görülüyor. IKBY’nin kendi petrolünü işleme ve son seçimler üzerinden verdiği bağımsızlıkçı çizgi; birkaç gün önce 2013 Miss Kürdistan Güzellik Yarışması düzenleyerek çizmiş olduğu laik hayat anlayışı profili ve en çok da IKBY Başkanı Mesud Barzani’nin Rojava politikası, IŞİD/Nusra gibi çetelerin Kürdistan Bölgesi’ne saldırmada neden olabildiği gibi Kürtleri bağımsızlıkçı duygularını bastırmak isteyen kimi çevrelerin bu çeteleri tetikçi olarak kullanabilecekleri ihtimallerini akla getiriyor. Tabii “Bağımsız Kürdistan” fikrine bombaların işleyip işlemeyeceğini zaman gösterecektir. 

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
12 Yorum
İbrahim Genç Arşivi