M. Latif Yıldız

M. Latif Yıldız

Hammurabi ve Magna Carta’yı okumuşlar mı?

Hammurabi ve Magna Carta’yı okumuşlar mı?

TBMM’sinde Cumhuriyetin Anayasasını ve Kanunlarını yapan Milletvekillerine âcizane bir önerim olacak. Onlardan rica ediyorum Anayasa maddelerini değiştirmeden bütün vekillerin, özellikle Doğu ve Güneydoğulu AKP Milletvekillerinin iki eski temel kanun ve Anayasa maddelerini; demokratik ülkelerin son Anayasalarını okusunlar istiyorum.

Vekillerimiz okumuşlar mı bilmiyorum tarih öğretmenliği günlerimi hatırlayınca böyle bir yazı yazma gereğini duydum. Milattan Önce 2050 yılında yani günümüzden 4060 yıl önce Kürtlerin on bin yıldır yaşadığı topraklar olan Mezopotamya’da bunlar oluyor.

Ur kralı Ur-Nammu’nun M.Ö. 2050 kanun kitabı, Eşnuna M.Ö. 1930 kanun kitabı ve İsin’li Lipit-İştar’ın M.Ö. 1870 kanun kitapları ışığında Babil Kıralı Hamurabi (M.Ö. doğumu 1728 ölümü M.Ö. 1686) 1760 yılında yaptığı 282 maddelik Hamurabi kanunlarını okusunlar.
İkincisi Manga Karta, Latincesi “Büyük Sözleşme”, ya da “Büyük Özgürlükler Sözleşmesi” 1215 yılında yani bundan 795 yıl önce imzalanan İngiliz belgesidir. Papa 3. İnnocent, Kral John ve baronlar arasında kralın yetkilerini kısıtlayan tarihi sürecin ilk anayasal belgesini ve tabii günümüz demokratik ülkelerin Anayasalarını okusunlar.

Evet, Hamurabi’den Manga Karta’ya ve 2010 yılında dünyaya ve 12 Eylül ürünü olan Türkiye Cumhuriyeti Anayasa ve kanunlarına baktığımızda gerçekten Meclis’in araştırmacı bir çalışma yerine statükocu yasaların devamında ısrarcı olduklarını görüyoruz.

Yetmezmiş gibi bizi yönetsinler, kanun ve yasa yapsınlar diye Meclise gönderdiğimiz Milletvekilleri günlük siyaset ve karşılıklı söz düellolar ya da Mecliste yasa yerine yumruk yumruğa kavga ederek kötü örnek oluyorlar. Yüce Meclise gönderdiklerimiz ne yazık ki seçmenin istediklerini değil, kendi istek ve çıkarlarını gözeterek dönemlerini tamamlıyorlar.
Hamurabi ve Manga Karta kanun ve anayasaları okumamakta ısrarlı olacaklarını biliyorum. Yine de vekillerimize bir kolaylık olsun diye başlangıcı 4060 ve 795 yıl öncesine ait kanun ve yasalardan ilginç bulduğum bazı maddeleri yerim el verdiği kadar sıralayarak iki gün sütunlarımda onlara Türk halkı ve seçmeni adına bir faydası olur diye yazacağım.

282 MADDE OLAN HAMURABİ KANUNLARINDAN BAZILARI
Bunlar tabii ki günümüz koşullarına bir hayli ağır uygulamalar. Ama dört bin yıl önce insanlığın birlikte yaşamak için neler yaptığını ve günümüze ışık tutması açısından anlamlı ve ibret verici maddelerdir. Fırsat bulursanız size 282 maddeyi okumanızı öneririm.
3. bir kimse büyüklerinin huzurunda bir suç iddia eder ve yaptığı suçlamayı kanıtlayamazsa, iddia ettiği büyük bir suç ise ölümle cezalandırılır.

  • 14. bir kimse bir diğerinin reşit olmayan çocuğunu çalarsa ölümle cezalandırılır.
  • 22. bir kimse soygun yaparken yakalanırsa ölümle cezalandırılır.
  • 25. bir evde yangın çıkar ve oraya yangını söndürmeye gelen bir kimse evin sahibinin malında göz gezdirip evin sahibinin malını alırsa kendisi de aynı ateşe atılır.
  • 42. bir kimse işlemek üzere bir tarlayı teslim alır ve o tarladan hiçbir mahsul elde edemezse bu onun tarlada çalışmadığını ispatlar ve komşusunun yetiştirdiği kadar tahılı tarla sahibine teslim etmelidir.
  • 43. eğer tarlayı işlemeyip nadasa bırakmışsa komşularının ki kadar tahılı tarla sahibine verecektir ve nadasa bıraktığı tarlayı sabanla sürüp tohum ektikten sonra sahibine iade edecektir.
  • 56. bir kimse suyun önünü açar ve komşusunun arazisinde su taşkınına yol açarsa her on gan’lık arazi için on gur mısır ödemelidir.
  • 59. bahçe sahibinin izni olmaksızın her hangi bir adam bir ağacı kesip bahçeye devirirse yarım mina para öder.
  • 102. bir tüccar yatırım için bir miktar parayı simsara emanet ederse ve simsar gittiği yerde bir miktar zarar ederse anaparayı tüccara vermek zorundadır.
  • 115. bir kimsenin diğerinden para veya mısır alacağı varsa ve onu buna karşılık hapsetmişse ve mahkum hapishanede doğal yollardan ölmüşse, olay kapanır.
  • 122. bir kimse başkasına saklaması için gümüş, altın ya da başka bir şey verirse verdiği her şeyi birkaç şahide göstermelidir, bir sözleşme hazırlanmalıdır ve ondan sonra saklanması için teslim edilmelidir.
  • 123. eğer şahit ve sözleşme olmaksızın saklanması amacıyla teslim ediliyorsa ve teslim alan kişi bunu inkar ediyorsa o zaman yasal olarak talep edebileceği bir hak yoktur.
  • 129. bir adamın karısı başka bir adam ile basılırsa (suçüstü halinde) her ikisi de bağlanır ve suya atılır; ancak, koca karısını, kral da kölelerini affedebilir.
  • 137. bir adam kendisine bir çocuk veren karısından ya da kendisine bir çocuk veren kadından ayrılmak isterse, o zaman karısına çeyizini geri verir ve çocuklarına baksın diye tarlanın, bahçenin ve malların bir kısmının kullanım hakkını verir. çocuklarını büyüttüğü zaman çocuklara verilenlerden bir parça, oğlanınkine eşit olan bir parça da ona verilir. ondan sonra kalbinin erkeği ile evlenebilir.
  • 141. bir adamın birlikte yaşadığı karısı onu terk etmek isterse, borç altına sokarsa, evini virane haline getirirse ve kocasını ihmal ederse yargı kararıyla suçlu bulunur. kocası onun serbest kalmasını teklif ederse kendi yoluna gider ve ayrılma parası olarak kadına hiçbir şey ödemez. kocası onun serbest kalmasını istemezse ve başka bir kadın alırsa kocasının evinde hizmetçi olarak kalır.
  • 162. bir adam bir kadınla evlenir ve kadın adama oğullar doğurursa ve daha sonra bu kadın ölürse kadının babasının çeyiz üzerinde hiçbir hakkı yoktur; çeyizler oğlanlara aittir.
  • 188. bir zanaatkar bir çocuğu besleyip büyütmek için yanına alırsa ve ona mesleğini öğretirse o çocuk geri alınamaz.
  • 192. bir metresin ya da fahişenin oğlu babalığına ya da analığına “benim annem ya da babam değilsiniz” derse dili kesilir.
  • 195. bir oğul babasına vurursa onun elleri balta ile kesilir.
  • 206. bir kavga sırasında bir adam diğerine vurur ve onu yaralarsa ve daha sonra “onu kasıtlı olarak yaralamadım” diye yemin ederse doktorların masrafını öder.
  • 215. bir doktor operatör bıçağı ile derin bir yarık açarsa ve onu tedavi ederse ya da bir operatör bıçağı ile (gözün üstünde) bir tümörü açarsa ve gözü kurtarırsa on şikel alır.
  • 218. bir doktor operatör bıçağı ile derin bir yarık açarsa ve hastayı öldürürse ya da bıçak ile bir tümörü açıp gözü keserse doktorun elleri kesilir.
  • 224. bir veteriner cerrah bir eşek ya da bir öküz üzerinde ciddi bir ameliyat yapar ve tedavi ederse ücret olarak sahibi cerraha bir şikelin altıda birini öder.
  • 225. bir veteriner cerrah bir eşek ya da bir öküz üzerinde ciddi bir ameliyat yapar ve onu öldürürse sahibine değerinin dörtte birini öder.
  • 233. bir kişi başkası için bina yapıyorsa, bina henüz tamamlanmamış olsa bile, duvarı devrilmişse inşaatı yapan kişi kendi imkanlarıyla duvarı daha sağlam bir şekilde yapmalıdır.
  • 245. bir kimse bir öküzleri kiralar da onları kötü muamele ya da darbe sonucu öldürürse öküze karşı öküz vererek tazmin etmelidir. .
  • Not: Yarın Manga Karta (Büyük Sözleşmeden) bazı maddeler.

    Önceki ve Sonraki Yazılar
    YAZIYA YORUM KAT
    UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
    1 Yorum
    M. Latif Yıldız Arşivi