Kürt Müziği 2022: Genç sanatçılar, ilk albümler

Bir kaç kelimeyle Kürt müziğinin 2022 yılını anlatmak istersem, galiba genç, yeni sanatçılar en uygunu olabilir. Çünkü bu sene belki de en çok genç ve yeni sanatçılar dikkati çekiyor. Yahhya, Roleda, Senar Renda, Nubian, Reqso...B

YouTube'da çeşitli dillerde "Kürt müziği" söz öbeği ile arama yaptığınızda, karşınıza genellikle Kurdish Mashup, Kurdish Trap, Kurdish Govend çıktığını göreceksiniz.

Aynı sonuçlar Google, Yandex gibi arama motorlarında da görülüyor.

Bu sonuçlardan yola çıkarak değerlendirme yaptığımızda, Kürt müziğinin 2022 yılını Kurdish Mashup, Kurdish Trap ve Kurdish Govend yılı olarak değerlendirebiliriz.

Ancak bu sonuçlar tam olarak resmi yansıtmıyor. 2022 yılı içerisinde yayınlanan onlarca albüm var.

Acaba Kürt müziğinin 2022 yılını bir kaç kelime ile anlatmaya çalışsak, ne diyebiliriz? Bana göre geç, yeni sanatçılar, 2022 yılını ifade edebilecek en iyi iki kelime.

Çünkü bu sene belki de en çok genç ve yeni sanatçılar dikkati çekiyor. Yahhya, Roleda, Senar Renda, Nubian, Reqso...Bunların bazıları ilk albümlerini yayınladı.

Yine bu sene kimi sanatçılar, yıllardır yaptıkları derleme çalışmalarını yayınlama imkanı buldu: Ayfer Duzdaş...

Bir süredir "sesi çıkmayan" sanatçılardan bazıları, yeni albüm yayınladı: Farqîn Azad, Mirady...

Geçen sene güçlenerek yayılan albümün tamamını değil de tek tek şarkılar şeklinde yayınlama trendi bu sene daha fazla görüldü. Sanatçıların önemli bir kısmı bu trende uydu.

Ancak böyle yapmayan sanatçılar da vardı:Dilovan, Rûken Yilmaz...

Kürtçe müziğe yönelik yasaklar, olmazsa olmaz. Bir çok şehirde konserler iptal edildi. İlk akla gelenler Aynur Doğan, Metin Kemal Kahraman, Pervin Çakar, Azad Bedran, Zinar Sozdar, MKM sanatçıları oluyor.

Yılın sonlarına doğru Kürt sanat camiası açısını üzüntüye boğan bir haber geldi. Paris'te Ahmet Kaya Kürt Kültür Merkezi'ne yönelik gerçekleşen silahlı saldırıda hayatını kaybedenlerin arasında mülteci olan Kürt sanatçı Mîr Perwer de vardı. Hayatını kaybeden diğer iki kişi ise Emine Kara ve Abdullah Kızıl idi.

*Bu haberde, 2022 yılı boyunca yayınlanan bütün Kürtçe müzik albümleri bulunmamaktadır. Radarımıza giren ve haberdar olduklarımızın bir kısmı yer alıyor.

Ali Doğan Gönültaş - Kığı

Ali Doğan Gönültaş uzun süredir üzerinde çalıştığı "Kığı" adlı albümünü yayınladı. Bir süre Ze Tije müzik grubuyla sürdürdüğü müzik hayatını artık tek başına yürütüyor. "Kığı" Gönültaş'ın ilk solo albümüydü.

Gönültaş albümdeki bütün şarkıları bir seferde değil de azar azar yayınlamayı tercih edenlerden. İlk şarkı "Bostano" yayınlandı. Sonra da diğer şarkılar. Gönültaş'ın albümü, 6 aydır "Transglobal Charts" listesinde yer alıyor.

Ayfer Düzdaş – Kilomên Arxûwanê

Aralık ayının hemen başlarında Ayfer Düzdaş, yıllardır derleme çalışmaları yürüttüğü Argüvan'dan Kürtçe şarkıların yer aldığı albümünü yayınladı. Albümdeki şarkıları Düzdaş da teker teker yayınlamayı tercih etti.

Yahhya – Dereng

Kürt müziğinin genç isimlerinden Yahhya (sanatçı tercihen iki 'h' harfini kullanıyor) 2022 yılında ilk albümünü yayınladı. Albümün adı "Dereng" (Geç). 8 eserin yer aldığı albümde deneyimle Kürt rock sanatçısı Harun Elki'nin izini görüyoruz. Elki albümün aranjörlüğünü yapmış. Yahhya albüme kendi rengini ve sesini katmış.

Roleda – Medusa

Yahhya gibi yeni isimlerdin biri de Roleda. İsmini yeni yeni duysak da müziği ilgi çekici. Yılın sonlarına doğru "Medusa" adıyla bir single yayınladı. Kürt müziğinin sesini Batı sesleriyle harmanlıyor.

Senar Renda – Hatin

Genç seslerden Senar Renda, bir süredir sesi soluğu çıkmayan Kürtçe rap müziği adına bir albüm yayınladı. "Hatin" (Geldiler) adlı albümde 7 şarkı var.

Reqso - Wey

Reqso da Senar Renda gibi rap söylüyor. Sözleri kendisine ait olan "Wey"i yayınladı.

Nubian – Tarî

Geçen sene ilk çalışmalarını yayınlamış Nubian. 2022 yılında ise 6 şarkıdan oluşan bir albüm yayınlayan Nubian, Kürt müziğinin genç isimlerinden. "Tarî" (Karanlık) adlı albümdeki şarkılardan bazılarının sözleri ve müzikleri kendisine ait.

Meral Polat Trio – Ez kî me

Meral Polat Avrupa'da yaşayan bir Kürt sanatçı. Kürtçe soul ve blues müzik yapıyor. 2022 yılında Meral Polat Trio adıyla bir albüm yayınladı. "Ez kî me" (Ben kimim) adlı albümde yer alan 9 şarkıdan 4 tanesi Kürtçe. Mikail Aslan'ın sevilen "Elqajiye" şarkısını Meral Polat kendine has tarzıyla seslendirmiş. "Ez kî me", "Wayê" ve "Diya" diğer şarkıları.

Lale Koçgün - Paydâ

İkinci albümünü 7 yıl aradan sonra 2022 yılında yayınladı Lale Koçgün. 12 şarkıdan 7 tanesi ilk kez yayınlanıyor. "Payda" adlı albümde 6 tane beste 6 tane de geleneksel eser var.

Ruken Yilmaz – Sê Çiya

Ruken Yılmaz'ın "Sê çiya" (Üç dağ) albümünde 6 şarkı var. Sadece bir bestenin olduğu albümdeki diğer şarkılar, geleneksel Kürt müziğinden. Nurhak Kilagöz aranjörlük yapmış. Albümde Kürdistan'ın her yöresinden birer eser var.

Mirady - Delal

Kürt rock müziğinin önemli temsilcilerinden Mirady "bir süredir sürdürdüğü sessizliğini" iki şarkılık bir albümle sona erdi. "Delal" adlı albümde klasik Kürt şiirinin önemli ismi Baba Tahir Uryan'ın bir şiirini bestelemiş. Diğer şarkı da ünlü Kürt müzisyen Mihemed Arif Cizrawî'nin "Gulnîşan" şarkısı.

Yunis Das – Henase

İLk solo albümünü yayınladı Yunis Das 2022 yılı içerisinde. "Henase" adlı albümde 10 eser var. Bütün sözler Yunis Das'a ait. Ömer Hayyam'a ait bir rubaiyi bestelediği "Çûk û Gul" dışında.

Doğan Çelik – Kilamê Vayî

Kürtçe'nin zazaki lehçesinde müzik yapan Doğan ilk solo albümünü yayınlamasının üzerinden 9 yıl geçtikten sonra ikinci albümünü çıkardı. Kendisi bütün şarkıların sözlerini yazıp müziklerini yapmış. Albümde 9 zazaki eser var.

Ali İnanır – Rayîr

Zazaki müzik yapan diğer bir isim olan Ali İnanır da 11 şarkıdan oluşan "Rayir" albümünü yayınladı. Albümde bir Ermenice, 2 tane de Kürtçe'nin Kurmanci lehçesinden şarkı var. Bütün şarkıların sözlerini kendisi yazmış, müziklerini kendisi yapmış.

Yılmaz Çelik – Tirîjda

Zazaki müziğin diğer önemli bir temsilcisi Yilmaz Çelik 10 şarkılık bir albüm yayınladı. Albümde bir tane Türkçe şarkı dışında, diğer 9 şarkı Zazakî.

Erdoğan Emîr – Bavok

Deneyimle sanatçı Erdoğan Emir'in "Bavok" albümü 2022 yılında yayınlanan diğer bir Zazaki albüm oldu. 6 yıl aradan sonra yayınlanan albümde Emir Dersim bölgesine ait 10 klasik eseri yeniden yorumladı.

Miraz – Narîn

Müzik grubu Miraz yılın sonlarına doğru "Narîn" adıyla bir albüm yayınladı. 12 şarkının yer aldığı albümün bir kısmı Kürtçe'nin lehçelerinden şarkılardan oluşuyor.

Bêwar Tekbaş - Nav Dilistanê

Bêwar Tekbaş bir süre önce "Nav Dilistanê" adlı teklisini yayınladı. Ünlü Kürt sanatçı Hesen Şerif'in kaynak kişi olduğu şarkıya Tekbaş kendi rengini vermiş.

Farqîn Azad – Azadî

Koma Azad'ın deneyimli solisti Farqin Azad bu kez solo bir albüm yayınladı. "Azadî" adlı albümde 10 tane şarkı yer alıyor. İki tanesi dışında bütün şarkılar beste.

Nurcan Degirmenci – Robar

Mezopotamya Kültür Merkezi (MKM) bünyesinde uzun yıllar çeşitle gruplarla sahne alan Nurcan Değirmenci 2022 yılı içerisinde “Robar” adlı bir maxi single çalışması yayınladı. Albümde söz ve müziği Ciwan Haco’ya ait olan “Nazikê”yi akustik ve rock formatlarında seslendiren Değirmenci ayrıca Goyan (Uludere) yöresinde söylenen “Hey Robar” okumuş.

Hivda Gökel ve Mücahit Göker – Awkê Kaşûn / Mi Bênî

Hivda Gökel sözleri ve müziği anonim olan Bingöl yöresine ait eseri usta sanatçı Mücahit Göker ile seslendirmiş. Gökel ayrıca yine anonim olan “Min te dît bû li ser bîrê” yî de bu sene yayınladı.

Gülbahar Kavcu ve Harun – Xatûn

Gülbahar Kavcu ve Harun, Ciwan Haco’nun çok sevilen eserlerinden “Xatûn”û kendilerine has tarzlarıyla seslendirdiler.

Serhat Kural – Leylo

Geleneksel bir Kürt şarkısı olan “Leylo”yu Serhat Kural, Nurhak Kılagöz’ün aranjörlüğüyle seslendirdi.

Xecê – Guldesteyek ji stranên Mihemed Şêxo

Ünlü Kürt müzisyen Mihemed Şêxo'nun eserlerini yeniden yorumladı Xecê. Albümde Şêxo'nun en çok bilinen eserlerinden 10 tanesine yer verildi.

Dilovan – Bingeha me

Oldukça uzun yıllara dayanan bir müzikal geçmişi var Dilovan'ın. "Bingeha me" adıyla 6 şarkıdan oluşan bir albüm yayınladı.

Cemil Qoçgiri û Mikail Aslan - Reseno

Mikail Aslan ve Cemil Qoçgîrî ikilisi 2023 yılında müzikal çalışmalarındaki birlikteliklerinin 20. yılını kutlayacak. Bu amaçla "Rû bi rû" adıyla bir albüm hazırlayan ikili, albümden ilk şarkıyı senenin sonunda yayınladı. "Reseno" adını taşıyor eser.

Mehmûd Berazî – Hezar Dil

Mehmud Berazî kendi adıyla olsun Hunergeha Welat topluluğu adıyla olsun, yaptığı müziklerle adından söz ettirmeye devam ediyor. Rojava'da yürüttüğü çalaşmılarla sadece Rojava'da değil, çok geniş bir coğrafyada konuşuluyor Berazî'nin müziği. "Hezar Dil" Berazî'nin Şêro Hindê ile birlikte 'Kobanê" filmi için hazırladığı bir eser.

Suna Alan – Tu Bihata

Suna Alan, 2012 yılında kanserden hayatını kaybeden Kürt şairi modern öncülerinden Arjen Arî'nin bir şiirini besteledi. "Tu bihata" adlı şarkının müziğini Alan kendisi yaptı.

Rewşan û Tara – Xûçê

Rewşan ve Tara Mamedova yıl içerisinde birlikte bir şarkı yayınladı. "Xûçê" (Kız kardeş) adlı şarkının sözlerini Tara Mamedova, beste ve müziğini de Rewşan yaptı.