İnsan psikolojisi ve stres

Stres; zihinsel, sosyal ve fizyolojik yansımaların bir bütünüdür. Bitkinlik, iştahsızlık, baş ağrısı, uykusuzluk ya da fazla uyuma gibi belirtileri vardır. Stresin durumlara göre farklılık gösterdiği ve bazı özelliklerin daha çok vurgulandığı görülmektedir.

İş yaşamında yaşanan bir kriz stres olarak tanımlanır ve aynı zamanda ev hanımı için her gün yapmak zorunda olduğu işler de stres olarak görülebilmektedir. Stres günümüzün modern yaşamın vazgeçilmez durumlarından biri oldu.

Yaşamımızın vazgeçilmez bir parçası olan stres, bir yanıyla hayatlarımızı kolaylaştırırken, diğer yanıyla da zorlaştırdı ve hastalaştırdı. Dolayısıyla hayatımızı kolaylaştıran her yenilik bizi biraz daha tembelliğe, biraz daha hantallığa itti. Bağımlı yaşar hale geldik.

Bugün  yaşadığımız hissettiğimiz ve maruz kaldığımız tedirginlik, modern yaşamın bizlere sunduğu avantajlar içindeki dezavantajlardandır. Stres bir nevi bağımlılığın yarattığı çaresizliktir ve doğamız gereği çaresizlikler karşısında bağımlılıklar karşısında bedensel ve ruhsal zorlamalar belirecektir. İnsanların bugün en büyük şikayeti yalnızlıktır. Birey hem kendine hem de içinde bulunduğu topluma yabancılaşmaktadır. Bu durumda bu yabancılaşma beraberinde kaygı , gerilim, endişe ve depresif gibi hastalıklara kapı açmaktadır. İnsan yaşamını devam ettirirken karşılamak zorunda olduğu ihtiyaçları vardır. Bu ihtiyaçların zamanında ve doyurucu olarak karşılanması aynı zamanda insanın olaylar karşısındaki direncini de belirlemektedir.

İnsan var oluşu nedeniyle kendi içerisinde mükemmel bir yapıya sahiptir. Müthiş bir sistem işliyor. Bireylerin farkındalığının artırılması çoğu zaman bu durumun tetikleyicilerini azaltabilmekte. Yani kişinin strese yüklediği anlam ve onunla başa çıkma kabiliyeti, iç görüsü önemli bir noktadır.

Peki stresle nasıl baş edebiliriz?

Stres onu zihninde taşıyan kişiye aittir. Çünkü bizler olaylara değil , olaylara yüklediğimiz anlamlara tepki veriyoruz. Tam da bu noktada psikolojik süreçler etkilidir. Duygularımız, düşüncelerimiz, iç görümüz ve tabi ki bunların bütünü olan kişilik özelliklerimiz stresi yönetmede ve stres uyarılarına karşı mücadelede oldukça etkilidir. Stres hayatımızın bir parçası vazgeçilmezidir. Önemli olan yüklenilen anlamdır ve stresi olumlu noktada görebilmek ve kullanabilmek bireyin dayanıklılığını da arttıracaktır.

Stresi bir problem olarak kabul etmek ve başa çıkmayı istemek stresi yönetmenin ilk kuralıdır. İlk yapılması gereken stres yaratan durumları tespit etmek ve stratejiler geliştirmek. Taşıyabileceğinizden ağır yükler altına girmeyin, bakış açınızı değiştirin, problemi ertelemekten ise çözümler üretin, kendinize zaman ayırın. Başa çıkmak zorlaşınca kendinize sınırlarınıza yüklenmek yerine çevrenizden veya bir uzmandan yardım isteyin.

(UZMAN PSİKOLOG ÇİÇEK GÜNEÇ AKA)