İHD: Kürt illerinde son bir yılda en az 48 çocuğun yaşam hakkı ihlal edildi

İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi, 20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü’nde hazırladığı “Çocuk Hakları İhlalleri Raporu”nu açıkladı. İHD Şube binasında yapılan basın açıklamasını İHD Diyarbakır Şube Yönetim Kurulu üyesi Avukat Jiyan Ormanlı yaptı.

Raporda 1 Ocak 2022 – 1 Kasım 2023 tarihleri arasında, Kürt illerinde en az 48 çocuğun yaşam hakkının ihlal edildiğine dikkat çekildi.

Derneğe gelen başvurular ve yapılan medya izleme - tarama sonucunda tespit edilen en yoğun hak ihlalleri şöyle:

• Resmi hata ve ihmal sonucu ölen ve yaralanlar
• Kuşkulu çocuk ölümleri
• İntihar ve intihara teşebbüs
• Cinsel istismar
• Okulda şiddet
• Gözaltına alınmalardır.

Rapora göre ayrıca çocukların özgürlüğüne ve güvenliğine yönelik ihlaller sonucu en az 191 çocuk gözaltına alındı, 3 çocuk tutuklandı. Gözaltında 2, hapishanelerde 1 ve gözaltı yerleri dışında 16 olmak üzere en az 19 çocuk işkence ve kötü muameleye maruz kaldı. 

İHD çocukların yaşam hakkına yönelik ihlalleri şöyle sıraladı: 

“Kolluk görevlileri tarafından gerçekleştirilen yargısız infaz sonucu 3 çocuk yaşamını yitirmiştir.

“Resmi hata/ihmal sonucu 4 çocuk yaşamını yitirmiş, 254 çocuk ise çeşitli şekillerde yaralanmıştır. Bu kategoride en dikkat çekici istatistik kolluk görevlilerinin özensiz kullandığı zırhlı/resmi/sivil araçların karıştığı 4 olay sonucunda 1 çocuk yaşamını yitirmiş, 3 çocuk ağır şekilde yaralanmıştır.

“Mayın ve çatışma bölgelerinde bırakılan patlayıcıların infilakı sonucu 3 çocuk ağır şekilde yaralanmıştır.

“19 çocuk şüpheli şekilde yaşamını yitirmiştir. Çocukların kuşkulu bir şekilde en çok yaşamını yitirdiği iller Urfa, Mardin, Şırnak olduğu görülüyor." 

Diyarbakır Barosu: Her türlü ihlalin karşısındayız

Diyarbakır Barosu da bir basın toplantısı düzenledi. Diyarbakır Barosu Çocuk Hakları Merkezi'nden Avukat Büşra Güger'in okuduğu açıklama şöyle:

“6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş/Pazarcık merkezli 7.8 ve 7.5 şiddetli depremde 11 il etkilenmiş olup 50 binin üzerinde yurttaş hayatını kaybetmiştir. Hayatını kaybedenlerin kaçının çocuk olduğu konusunda kesin tespit yapılamamıştır. Fakat UNICEF’in yaptığı açıklamada, Türkiye’de 4,5 milyon, Suriye’de ise 3,7 milyon çocuğun depremden etkilendiğinin tahmin edildiği bildirilmiştir. 

"6 Şubat’ta deprem ile başlayan ve hâlâ devam eden süreçte; depremden etkilenen çocuklar, sürecin en başından beri hak ihlallerine maruz bırakılmaktadır. Deprem sonrasında çocukların bir kısmının bakım verenleri hayatını kaybetmiştir. Refakatsiz çocukların bir kısmı, aile ve akrabalarının haberi olmaksızın başka illerde Bakanlık tarafından koruma altına alınmıştır. Depremin ilk günlerinde başlayan barınma, temiz suya erişim gibi temel ihtiyaçlar karşılanamamış olup geçirdiğimiz 9 ay sonucunda da bu sorunlara kalıcı çözümler bulunamamıştır.

"7 Ekim’de başlayan ve Gazze Şeridinde sivillere yönelik yapılan saldırılarda 3 binin üzerinde çocuğun hayatını kaybettiği açıklanmıştır. Yaklaşık 1 milyon çocuğun ise gidebileceği güvenli bir yer yoktur. Güvenli yerleri olmayan 1 milyon çocuk için sağlığa yönelik hizmetlerin verilememesine bağlı olarak hayati kaygı yaşanmaktadır. 

"Kuzey Suriye’de 2011’de başlayan ve hâlâ devam eden savaş ve çatışmalı süreçte yaklaşık 30 bin çocuk hayatını kaybetmiştir. 

"Diyarbakır Barosu Çocuk Hakları Merkezi olarak çocukların maruz bırakıldığı her türlü ihlalin karşısında olduğumuzu ve mücadelemize devam edeceğimizi belirterek; tüm kurumları ve aktörleri yükümlülükleri doğrultusunda çocuk hak ihlallerinin önlenmesi ve barış ortamının sağlanması için gerekli olan çalışmaları ivedilikle yapmaya davet ettiğimizi kamuoyuna duyururuz."