Düşünce özgürlüğü ödülleri verildi

Türkiye Yayıncılar Birliği’nin (TYB) Düşünce ve İfade Özgürlüğü Ödülleri töreninde Twitter yasağının kalkması için Anayasa Mahkemesi’ne yaptıkları başvuru sebebiyle İstanbul Bilgi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Yaman Akdeniz ve Ankara Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Kerem Altıparmak, bağımsız kitapçılık mesleğine verdiği emekten dolayı 39 yıllık kitapçı Ahmet Atilla Gözendor ödüllendirildi.

Özel Ödül Kılınç ve Ok'a

Bu yıl ayrıca,  17 yıldır hücre hapsinde yaşayan, hapse girdikten sonra çeşitli yabancı dilleri öğrenerek çevirmenliğe başlayan ve hapishanenin zor koşullarında tamamladığı çok sayıda önemli çevirisi yayınlanan Tonguç Ok ve Mezopotamya Kültür Merkezi’nde kitap satış sorumlusu olarak çalışırken “örgüt üyesine kitap sattığı” gerekçesiyle hapis cezası alan, halen bebeklerinin gelişimi için cezasını erteletme mücadelesi veren Mülkiye Demir Kılınç’a Özel Ödül verildi.

Celal: Sansür artık her alanda

Törende konuşma yapan Türkiye Yayıncılar Birliği Başkanı Metin Celal 20 yılın sonunda gelinen noktanın iç açıcı olmadığını ifade ederek yargılanan gazeteci, yazar ve yayıncılar sayısında düşüş olmakla birlikte büyük resimde yasaklama, engelleme ve sansürün sürdüğünü vurguladı.

“Yazarlar, yayıncılar hakaret davaları ile yıldırılmaya çalışılıyor. Davaları Yargıtay’dan dönüp beraat etmek üzere olan yazar ve yayıncılar ‘yargı ertelemesi’ uygulaması ile ‘beş yıl içinde suç işlersen bu davan da tekrar açılır’ denilerek otosansüre yöneltiliyor.

“Sansür ise artık her alanda uygulanıyor. Kütüphanelere kitap seçiminden, öğrencilerin okuyacakları kitaplara, hapishanelere girecek kitaplardan satılan kitaba ve nihayet kitap okumaya dek uzanan, kitabı suç unsuru olarak gösteren uygulamalara kadar varan bir sansür ortamı var. Yazarlara, yayıncılara, çevirmenlere, kitapçılara çok iş düştüğünün bilincindeyiz. O bilinçle ‘Bu daha başlangıç”’ diyerek mücadeleye devam edeceğiz.”

Zarakolu'dan mesaj

Celal’in ardından yurtdışında olduğu için törene katılmayan TYB Yayınlama Özgürlüğü Komitesi Başkanı Ragıp Zarakolu’nun mesajı okundu. Zarakolu mesajında Türkiye’nin özgürlükler bakımından Çin, Kuzey Kore, İran ve Rusya gibi otoriter ülkelerle aynı ligde kalmasının utanç verici olduğunu belirterek “Nazım’ın deyimi ile ‘alnımıza sürülen kara lekeyi’ temizleyenler ise, cesur ve onurlu gazeteciler, yazarlar, şairler, sanatçılar ve onların cesur yayıncıları. 1000 yıllık ‘militer’ saltanat iddiaları gibi, 2023’e kadar ‘sivil’ saltanat iddiaları da sökmeyecek. Türkiye fetihlerle değil, özgürlük ruhunu savunan sizinle gurur duyacak” dedi.

Prof. Yaman Akdeniz Akademisyen: 2009 yılında Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi ve İnsan Hakları Hukuku Uygulama ve Araştırma Merkezine katılana kadar (2001-2009) Leeds Üniversitesi (İngiltere) Hukuk Fakültesi'nde Siber Hukuk Araştırma Ünitesi'nin koordinatörlüğünü yapmış ve Siber Hukuk Yüksek Lisans programını yürütmüştür. Aynı zamanda Cyber-Rights.Org adlı kar amacı gütmeyen sivil toplum örgütünün kurucusu ve 1997'den beri başkanıdır. 2003 yılından beri de bilgi edinme hakkı konusunda çalışmalar yapan BilgiEdinmeHakki.Org'un ortak kurucu başkanıdır. Son dönemde Türkiye'de farklı düşüncelerin ifade edilebildiği en önemli paylaşım platformlarından biri olan Twitter'ın 20 Mart 2014'te erişiminin engellenmesinin ardından, bu yasağın kaldırılması için Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nde öğretim üyesi Yrd. Doç. Kerem Altıparmak ile birlikte 24 Mart'ta Anayasa Mahkemesine başvuruda bulundu. Akdeniz ve Altıparmak'ın girişimiyle çıkan kararın ardından 13 gün süren Twitter yasağı sona erdi.

Yrd. Doç. Dr. Altıparmak Akademisyen : Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde öğretim üyesi ve İnsan Hakları Merkezi Müdürüdür. SBF’de lisans ve lisansüstü düzeyde insan hakları ve idare hukuk dersleri vermektedir. İnsan Hakları Merkezi tarafından yürütülmekte olan araştırma ve eğitim programlarından sorumlu olan Altıparmak, çok sayıda insan hakları örgütünün proje ve çalışmalarında rol almıştır. Yazarın çalışma konuları arasında ifade özgürlüğü dışında, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, cezasızlık, işkence yasağı ve insan hakları kurumsallaşması bulunmaktadır. Son dönemde Türkiye’de farklı düşüncelerin ifade edilebildiği en önemli paylaşım platformlarından biri olan Twitter’ın 20 Mart 2014’te erişiminin engellenmesinin ardından, bu yasağın kaldırılması için İstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yaman Akdeniz ile birlikte 24 Mart’ta AYM’ye başvurdu. AYM “Anayasa’nın 26. maddesinde güvence altına alınan ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine” karar verdi. Akdeniz ve Altıparmak’ın girişimiyle çıkan kararın ardından 13 gün süren Twitter yasağı sona erdi. 
 
Ahmet Atilla Gözendor Kitapçı: Kitapçılığa 1975 yılında Aydınlar Dağıtım’ın kitabevinde çalışarak başladı. 1976’da Cumalı Kitabevi’nde, 1977’de Osmanbey’deki Sander Kitabevi’nde, 1979’da GE-DA Genel Dağıtım’da, 1981’de Caddebostan’daki May Kitabevi’nde, 1983-1985 yılları arasında Şaşkınbakkal’daki Nezih Kitabevi’nde, 1985-1987 yıllarında Say Dağıtım’da, 1987-1989 Haşet Kitabevi’nin Ankara-İstanbul mağazalarında, 1989 yılında Kabalcı Dağıtım’da satış ve satın alma sorumlusu görevlerinde bulundu. 1991-1997 yılları arasında Nezih Kitabevi’nin Kadıköy şubesinde Satınalma Müdürü olarak, 1998’de Say Dağıtım’da yine Satınalma Sorumlusu olarak çalıştı ve 2000 yılında emekli oldu. Emeklilik sonrası da mesleğini bırakmayan Gözendor 2000-2012 yılları arasında Say Dağıtım’da çalışmaya devam etti. Halen 2012 yılında Alkım Kitabevi Kadıköy Şubesi’nde depo sorumlusu olarak görev yapıyor. Hayatını “kitaplarla dolu bir dünya” diye özetliyor. 
 
Mülkiye Demir Kılınç Kitapçı:2008 yılında Mezopotamya Kültür Merkezi’nde kitap satış sorumlusu olarak işe başlayan Kılınç üç yıl çalıştığı işinde, kendisi sıradan bir günde sıradışı bir şekilde göz altına alındı. Kitap satışı yaptığı bir kişi yasadışı bir örgüte gönderecek birisi için kendisinden herkesin kütüphanesinde bulunabilecek kitaplar almıştı. Yargıtay jet hızıyla cezayı onadı. Bu sırada ikiz bebeklerine dört aylık hamileydi. Ceza infazı önce doğuma kadar, sonra altı ay olmak üzere toplam on ay ertelendi. Erteleme tarihi 19 Mayıs 2014’te bitti. Daha uzun süreli erteleme için bebeklerin hapishane koşullarında büyümemesi gerekçesi kabul görmedi. Kendisi de fiziksel engelli olan Kılınç bu kez bu engelinin yaratacağı zorlukla ilgili adli tıptan rapor alma talebiyle savcılığa başvurdu, savcılık Adli Tıp raporunu aldıktan sonra erteleme talebiyle ilgili son kararını verecek. 
 
Tonguç Ok Çevirmen: 1974’te Kayseri’de doğdu. 1997 yılında Marmara Üniversitesi İngiliz Dili ve Edebiyatı bölümü 3. sınıfta okurken gözaltına alındı. 2008 yılında ağırlaştırılmış müebbet cezası aldı. Cezaevine girdikten sonra İngilizcesini geliştirdi, İtalyanca, İspanyolca ve Kürtçeyi cezaevinde öğrendi. İki aylık Kürtçe yayınlanan Tiroj dergisine Kürtçe öyküler yazıyor. İngilizce, İspanyolca, İtalyanca ve Kürtçe dillerinde çeviri yapıyor. Çevirdiği makaleler Bilim ve Düşünce Kitap Dizisi, Birlik ve Mücadele, Özgürlük Dünyası gibi dergilerde yayınlandı. Çevirisini üstlendiği çok sayıda önemli eser yayınlandı. Halen Kandıra Cezaevi’nde tek kişilik hücrede yaşıyor.Bianet